Tỷ lệ trẻ em mắc bệnh béo phì ngày càng tăng do chế độ ăn uống mất cân đối và ít vận động. Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh giúp kiểm soát cân nặng, phòng ngừa biến chứng và hỗ trợ trẻ phát triển khỏe mạnh, tự tin hơn mỗi ngày
Tỷ lệ trẻ em mắc bệnh béo phì ngày càng tăng do chế độ ăn uống mất cân đối và ít vận động. Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh giúp kiểm soát cân nặng, phòng ngừa biến chứng và hỗ trợ trẻ phát triển khỏe mạnh, tự tin hơn mỗi ngày
Béo phì ở trẻ em là tình trạng cơ thể tích lũy quá nhiều mỡ thừa, gây mất cân đối giữa chiều cao và cân nặng. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc ăn quá nhiều thực phẩm giàu năng lượng nhưng ít vận động, bên cạnh đó còn do yếu tố di truyền hoặc thói quen sinh hoạt không điều độ. Trẻ bị béo phì không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn có nguy cơ cao mắc các bệnh lý tim mạch, tiểu đường, gan nhiễm mỡ hay rối loạn chuyển hóa. Chính vì vậy, xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý là giải pháp cốt lõi trong kiểm soát và điều trị bệnh béo phì ở trẻ.
Một chế độ ăn lành mạnh cho trẻ béo phì cần đảm bảo nguyên tắc giảm năng lượng nhưng vẫn đủ dinh dưỡng để phát triển. Cha mẹ nên ưu tiên thực phẩm tươi, ít chế biến sẵn và giàu chất xơ. Rau xanh, trái cây ít ngọt, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, cá, trứng, sữa tách béo là lựa chọn phù hợp. Hạn chế các món chiên rán, đồ ăn nhanh, bánh kẹo, nước ngọt có gas và các loại thức ăn chứa nhiều dầu mỡ. Ngoài ra, nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày, tránh để trẻ ăn quá no hoặc ăn vặt liên tục, đặc biệt là vào buổi tối.
Bên cạnh chế độ ăn uống, phụ huynh cần giúp trẻ hình thành thói quen sinh hoạt điều độ. Trẻ nên ngủ sớm, ngủ đủ giấc để cân bằng hormone điều chỉnh cảm giác đói, no. Thay vì cho con xem tivi hoặc sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, cha mẹ nên khuyến khích con tham gia các hoạt động ngoài trời như đi bộ, bơi lội, đạp xe hoặc chơi thể thao nhẹ nhàng. Việc vận động ít nhất 30–60 phút mỗi ngày giúp tiêu hao năng lượng dư thừa và tăng cường trao đổi chất, góp phần giảm cân tự nhiên và an toàn.
Một số phụ huynh thường mắc sai lầm khi bắt ép trẻ nhịn ăn hoặc ăn kiêng quá mức, điều này có thể khiến trẻ thiếu chất, chậm phát triển chiều cao và ảnh hưởng tâm lý. Thay vào đó, cần điều chỉnh khẩu phần ăn hợp lý, giảm từ từ năng lượng nạp vào, đồng thời hướng dẫn trẻ nhận biết thực phẩm tốt, xấu cho sức khỏe. Đặc biệt, cần tạo cho trẻ cảm giác tích cực, không chê bai ngoại hình để tránh khiến trẻ tự ti hoặc stress – yếu tố dễ dẫn đến rối loạn ăn uống.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc kết hợp chế độ ăn khoa học và hoạt động thể chất đều đặn có thể giúp trẻ giảm 5–10% trọng lượng cơ thể trong vòng 3 tháng, mang lại hiệu quả lâu dài và bền vững. Ngoài ra, nên đưa trẻ đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi chỉ số BMI, đánh giá nguy cơ bệnh lý và nhận tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa. Trong các chương trình đào tạo y học dự phòng, Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn luôn chú trọng giáo dục sinh viên kiến thức dinh dưỡng lâm sàng và hướng dẫn cộng đồng xây dựng lối sống lành mạnh cho trẻ nhỏ.
Song song với đó, ngành Cao đẳng Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ trẻ béo phì điều chỉnh thói quen vận động. Các bài tập vật lý trị liệu phù hợp giúp cải thiện sức bền, tăng cơ và giảm mỡ thừa an toàn. Việc kết hợp dinh dưỡng và vận động khoa học không chỉ giúp trẻ kiểm soát cân nặng mà còn phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần.
Có thể nói, điều trị béo phì ở trẻ em đòi hỏi sự kiên nhẫn và đồng hành của cả gia đình. Cha mẹ cần là tấm gương về thói quen ăn uống, sinh hoạt khoa học, khuyến khích con yêu thích vận động và biết lắng nghe cơ thể mình. Một chế độ dinh dưỡng cân bằng, kết hợp với lối sống năng động sẽ giúp trẻ đạt được vóc dáng lý tưởng, sức khỏe tốt và tinh thần tự tin hơn trong cuộc sống.