Sử dụng thuốc không chỉ là uống đúng liều, đúng giờ mà còn cần hiểu rõ chỉ định, cách dùng và lưu ý an toàn. Kiến thức cơ bản giúp người bệnh dùng thuốc hợp lý, tăng hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe.
Sử dụng thuốc không chỉ là uống đúng liều, đúng giờ mà còn cần hiểu rõ chỉ định, cách dùng và lưu ý an toàn. Kiến thức cơ bản giúp người bệnh dùng thuốc hợp lý, tăng hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe.
Trong thực hành dược, từ thuốc nhỏ mắt, kháng sinh, thuốc dạ dày đến các thuốc giảm đau hay xử trí say tàu xe đều là những kiến thức cơ bản nhưng vô cùng quan trọng. Nếu sử dụng sai, người bệnh có thể gặp nhiều rủi ro cho sức khỏe. Việc hiểu rõ cơ chế, chỉ định và cách dùng thuốc an toàn là yêu cầu bắt buộc đối với sinh viên và người hành nghề Dược.
Tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, sinh viên được đào tạo chuyên sâu về dược lý, kỹ năng nhận biết và tư vấn thuốc trong nhiều tình huống thực tế, từ bệnh nhi, phụ nữ mang thai đến bệnh nhân hô hấp hay tiêu hóa. Những nội dung dưới đây không chỉ giúp hệ thống hóa kiến thức dược lâm sàng cơ bản mà còn là nền tảng để sinh viên ngành Dược ứng dụng vào chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Một trong những thắc mắc phổ biến là thuốc nhỏ mắt Argyrol có dùng được cho trẻ sơ sinh không. Loại thuốc này có thể nhỏ cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ để phòng, điều trị viêm mắt do lậu hoặc viêm kết mạc. Tuy nhiên, không nên sử dụng quá 2 tuần vì nguy cơ nhiễm độc bạc. Khi dùng chung với thuốc nhỏ mắt khác, cần cách nhau ít nhất 5 phút.
Về kháng sinh, nhóm cephalosporin thế hệ 2 gồm: Cefuroxim, Cefaclor, Cefprozil, Cefoxitin… Trong thực tế, Cefuroxim và Cefaclor là hai hoạt chất được dùng phổ biến. Ở nhóm quinolone thế hệ 3, Moxifloxacin và Levofloxacin được ưu tiên nhiều trong điều trị nhiễm khuẩn hô hấp, riêng Levofloxacin còn có dạng nhỏ mắt trị viêm kết mạc.
Trong các chế phẩm phối hợp, điển hình là Arthrotec – kết hợp Diclofenac và Misoprostol. Sự phối hợp này nhằm ngừa loét dạ dày do NSAID gây ra, dù hiện nay thuốc ức chế bơm proton (PPI) vẫn là lựa chọn được ưu tiên.
Việc nắm rõ công dụng và lưu ý khi dùng thuốc nhỏ mắt hay kháng sinh sẽ giúp người bệnh phòng tránh rủi ro và tối ưu hiệu quả điều trị.
Lựa chọn thuốc giảm đau, thuốc dạ dày và quyết định dùng kháng sinh cần dựa trên đặc điểm dược lý và dấu hiệu lâm sàng rõ ràng, đây cũng là nội dung trọng tâm trong chương trình Đào tạo Dược sĩ Nhà thuốc, giúp sinh viên áp dụng an toàn và chính xác trong thực hành.
Floctafenin (biệt dược Idarac) là thuốc giảm đau thuộc nhóm NSAID nhưng không có tác dụng kháng viêm hay hạ sốt, thường dùng trong đau nhẹ đến trung bình.
Đối với phụ nữ có thai bị đau dạ dày, có thể sử dụng các thuốc kháng acid dạng gói như Phosphalugel để giảm triệu chứng, nhưng không nên lạm dụng lâu dài. Trong điều trị GERD, Esomeprazol thường được ưu tiên hơn Omeprazol nhờ hiệu quả vượt trội, song Omeprazol có lợi thế về chi phí.
Trong thực hành, cần phân biệt đau họng do viêm phế quản (thường kèm ho, sốt, nhiều đàm) với viêm họng cấp (đau rát họng rõ, niêm mạc đỏ, amidan sưng). Sự phân biệt này rất quan trọng khi cân nhắc việc chỉ định kháng sinh.
Lựa chọn thuốc giảm đau, dạ dày hay kháng sinh phải dựa trên tình trạng bệnh cụ thể, đặc biệt thận trọng ở phụ nữ có thai và bệnh nhân hô hấp.
Ngoài các thắc mắc trên, nhiều người còn quan tâm đến cách xử trí say tàu xe. Có thể dùng kết hợp một số thuốc như Nautamin, Magie B6 hoặc Domperidon nếu có trào ngược; tuy nhiên đây chỉ là gợi ý tham khảo, nên hỏi ý kiến nhân viên y tế trước khi áp dụng.
Về bệnh da liễu, cần phân biệt: Zona do virus gây ra với tổn thương mụn nước thành chùm; giời leo và kiến ba khoang lại là phản ứng viêm da tiếp xúc khi cơ thể tiếp xúc hoặc vô tình đè chết côn trùng, chất độc phóng thích sẽ gây bỏng rát, đỏ da.
Với hàng loạt thắc mắc xoay quanh việc sử dụng thuốc nhỏ mắt, kháng sinh, thuốc giảm đau, dạ dày hay cách xử trí say tàu xe và bệnh da liễu, có thể thấy nghề Dược đòi hỏi người hành nghề phải nắm chắc dược lý, biết tư vấn đúng tình huống lâm sàng và hướng dẫn bệnh nhân sử dụng thuốc an toàn. Vì vậy, nếu thí sinh mong muốn theo đuổi ngành Dược một cách bài bản và chuyên sâu, Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ là lựa chọn phù hợp để được đào tạo kiến thức vững vàng và kỹ năng thực hành sát với thực tế nhà thuốc, đáp ứng tốt nhu cầu chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
*LƯU Ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, phục vụ mục đích học tập của sinh viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn và không thay thế cho tư vấn y khoa!