Lưu ý quan trọng khi sử dụng các thuốc cảm cúm phối hợp Paracetamol

Lợi ích và cơ chế của thuốc phối hợp

Trong nhiều trường hợp cảm cúm, người bệnh xuất hiện đồng thời sốt, đau đầu, nghẹt mũi, chảy mũi hoặc mệt mỏi. Vì thế, việc phối hợp Paracetamol với các hoạt chất như Phenylephrine, Chlorpheniramine hay Caffeine được xem là giải pháp tiện lợi giúp giảm nhanh nhiều triệu chứng. Đây cũng là kiến thức cơ bản mà sinh viên theo học Cao đẳng Dược thường được trang bị khi tìm hiểu về nhóm thuốc giảm đau – hạ sốt và thuốc điều trị cảm cúm.

Cụ thể:

• Paracetamol giúp giảm đau, hạ sốt.
• Phenylephrine làm co mạch, giảm nghẹt mũi và xung huyết mũi.
• Chlorpheniramine hỗ trợ giảm hắt hơi, sổ mũi, chảy nước mắt do dị ứng.
• Caffeine có thể tăng hiệu quả giảm đau và giúp tỉnh táo.

Sự kết hợp này mang lại hiệu quả toàn diện hơn so với Paracetamol đơn lẻ. Tuy nhiên, đi kèm với đó là nguy cơ gặp tác dụng phụ cao hơn nếu người dùng không hiểu rõ thành phần và chống chỉ định. Vì vậy, dù thuốc phối hợp rất tiện lợi, việc sử dụng đúng liều – đúng đối tượng vẫn là điều cần ưu tiên để tránh các rủi ro không mong muốn.

Đối tượng không nên dùng thuốc phối hợp chứa Paracetamol

Trước khi dùng thuốc phối hợp, điều quan trọng nhất là đánh giá xem người bệnh có thuộc nhóm chống chỉ định hay không. Đây cũng là kỹ năng quan trọng trong quá trình Đào tạo Dược sĩ Nhà thuốc, giúp dược sĩ biết cách sàng lọc đối tượng nguy cơ cao.

Những trường hợp không nên sử dụng, bao gồm:

• Người cao huyết áp, bệnh lý tim mạch, rối loạn nhịp tim → do Phenylephrine có thể làm tăng huyết áp và gây hồi hộp.
• Người hen suyễn hoặc bệnh hô hấp mạn tính → do Chlorpheniramine có thể làm đặc đờm, gây khó thở, còn Phenylephrine có thể ảnh hưởng lên hệ tim mạch.
• Người bệnh gan, thận hoặc đang dùng thuốc chứa Paracetamol khác.
• Người đang sử dụng thuốc MAOI, thuốc an thần, rượu hoặc chất kích thích.

Trẻ nhỏ tùy theo từng dạng phối hợp:

• Paracetamol + Phenylephrine → không dùng cho người cao huyết áp, tim mạch, hen suyễn.
• Paracetamol + Chlorpheniramine + Phenylephrine → tránh dùng cho trẻ dưới 6 tuổi.
• Paracetamol + Phenylephrine + Caffeine → không dùng cho trẻ dưới 12 tuổi.

Việc nhận diện đúng nhóm đối tượng chống chỉ định giúp tránh những biến chứng nghiêm trọng như tăng huyết áp đột ngột, suy hô hấp, tổn thương gan hoặc tương tác thuốc nguy hiểm. Điều này khẳng định rằng việc tự ý mua thuốc phối hợp là không nên, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người có bệnh nền.

Tác dụng phụ và rủi ro khi dùng thuốc phối hợp

Thuốc phối hợp chứa Paracetamol có thể gây ra nhiều tác dụng phụ hơn do mỗi hoạt chất đều có cơ chế riêng. Người học dược, chẳng hạn sinh viên Trường Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, thường được đào tạo rất kỹ về nhóm thuốc cảm cúm để hiểu và tư vấn an toàn cho người bệnh.

Một số rủi ro thường gặp gồm:

• Ảnh hưởng gan: Paracetamol quá liều hoặc dùng trùng lặp với sản phẩm khác chứa Paracetamol có thể gây tổn thương gan.
• Rối loạn tim mạch: Phenylephrine có thể gây tăng huyết áp, hồi hộp, đánh trống ngực.
• Buồn ngủ, khô miệng, bí tiểu: do Chlorpheniramine.
• Kích thích thần kinh hoặc mất ngủ: do Caffeine trong một số sản phẩm.
• Tương tác thuốc: với rượu, MAOI, thuốc ngủ, thuốc an thần, thuốc tim mạch hoặc các thuốc co mạch khác.

Do đó, người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn, không tự ý tăng liều, không dùng nhiều sản phẩm cảm cúm cùng lúc và tránh uống rượu trong thời gian điều trị. Việc tuân thủ nguyên tắc sử dụng sẽ giúp hạn chế đáng kể nguy cơ tác dụng phụ và đảm bảo thuốc phát huy đúng hiệu quả điều trị.

Thuốc chứa Paracetamol phối hợp có thể giúp cải thiện nhanh triệu chứng cảm cúm nhưng không phải an toàn tuyệt đối cho mọi đối tượng. Người có bệnh nền, trẻ nhỏ hoặc người dùng nhiều loại thuốc cần đặc biệt thận trọng. Sử dụng đúng liều, đúng thành phần và đúng hướng dẫn là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe. Nếu không chắc chắn về độ phù hợp của thuốc, hãy hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để được tư vấn an toàn và chính xác hơn.

*LƯU Ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, phục vụ mục đích học tập của sinh viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn và không thay thế cho tư vấn y khoa!