Mối nguy hiểm và phương pháp điều trị bệnh thuyên tắc động mạch phổi

Những thông tin dưới đây bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi về bệnh thuyên tắc động mạch phổi.

Triệu chứng điển hình của bệnh thuyên tắc động mạch phổi

Thuyên tắc động mạch phổi xảy ra khi một hoặc nhiều cục máu đông di chuyển từ các vùng khác trong cơ thể đến động mạch phổi và gây tắc nghẽn. Điều này cản trở lưu thông máu đến phổi, làm giảm khả năng trao đổi oxy và ảnh hưởng đến chức năng hô hấp. Các triệu chứng của bệnh thường xuất hiện đột ngột và diễn tiến nhanh chóng:

• Đau ngực đột ngột và dữ dội, tương tự cơn đau thắt ngực, có thể kéo dài hoặc tăng khi thở sâu.
• Khó thở, do phổi không thể cung cấp đủ oxy cho cơ thể, người bệnh có thể cảm thấy hụt hơi hoặc thở gấp, ngay cả khi nghỉ ngơi.
• Ho, đôi khi có thể kèm theo máu do thuyên tắc gây tổn thương mô phổi.
• Chóng mặt hoặc ngất xỉu khi động mạch phổi bị tắc nghẽn nghiêm trọng.
• Phù chân, thường gặp ở người có huyết khối tĩnh mạch sâu, khi huyết khối từ chân di chuyển lên và gây tắc nghẽn phổi.

Mức độ nguy hiểm của thuyên tắc động mạch phổi

Thuyên tắc động mạch phổi là một căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, có thể gây tử vong nhanh chóng nếu không được điều trị kịp thời. Mức độ nguy hiểm của bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

• Mức độ tắc nghẽn động mạch phổi: Nếu chỉ một phần nhỏ của động mạch phổi bị tắc nghẽn, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như đau ngực, khó thở hay mệt mỏi nhưng vẫn duy trì được chức năng hô hấp bình thường. Tuy nhiên, nếu cục máu đông lớn hoặc nhiều cục máu đông gây tắc nghẽn một phần lớn động mạch phổi, tình trạng thiếu oxy có thể gây suy hô hấp hoặc trụy tim. Khi đó, các cơ quan quan trọng sẽ không nhận đủ oxy để hoạt động, gây ra các biến chứng nguy hiểm như suy tim phải, sốc và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
• Thời gian phát hiện và điều trị: Thời gian phát hiện và điều trị là yếu tố quyết định đến khả năng cứu sống bệnh nhân. Nếu được phát hiện và điều trị sớm, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn mà không gặp phải biến chứng nghiêm trọng. Ngược lại, nếu để lâu không điều trị, cục máu đông có thể di chuyển và gây tắc nghẽn các động mạch phổi lớn, dẫn đến suy hô hấp hoặc suy tim.
• Tình trạng sức khỏe của bệnh nhân: Những người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường hoặc béo phì có nguy cơ gặp phải biến chứng nghiêm trọng khi mắc thuyên tắc động mạch phổi. Các bệnh lý nền này làm tăng khả năng hình thành cục máu đông, khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Bên cạnh đó, người cao tuổi (trên 70 tuổi) hoặc có hệ miễn dịch yếu cũng dễ gặp biến chứng nghiêm trọng hơn.
• Tiến triển thuyên tắc động mạch phổi mạn tính: Ngoài các trường hợp cấp tính, một số bệnh nhân có thể phát triển thuyên tắc động mạch phổi mạn tính khi các cục máu đông nhỏ không được phát hiện hoặc điều trị kịp thời. Tình trạng này có thể dẫn đến các bệnh lý mạn tính khác như huyết áp động mạch phổi, tổn thương phổi vĩnh viễn và suy tim mạn tính.

Xem thêm: Bệnh tim có di truyền không và cách phát hiện bệnh sớm?

Phương pháp điều trị thuyên tắc động mạch phổi

Điều trị nội khoa:

• Thuốc chống đông máu: Điều trị chính cho bệnh nhân thuyên tắc động mạch phổi là sử dụng thuốc chống đông máu như heparin hoặc warfarin. Các thuốc này giúp ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông mới và hỗ trợ quá trình tiêu cục máu đông cũ.
• Thuốc tiêu huyết khối: Trong các trường hợp thuyên tắc động mạch phổi nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc tiêu huyết khối như tPA để làm tan cục máu đông.
• Thuốc giảm đau: Một số bệnh nhân có thể cần thuốc giảm đau để giảm đau ngực và khó thở.

Điều trị ngoại khoa:

• Thủ thuật lấy cục máu đông: Nếu tình trạng thuyên tắc động mạch phổi đe dọa tính mạng, bác sĩ có thể thực hiện thủ thuật lấy cục máu đông qua ống thông catheter để loại bỏ cục máu đông.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật là lựa chọn cần thiết trong những trường hợp cực kỳ nghiêm trọng, khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Phẫu thuật nhằm loại bỏ cục máu đông hoặc khắc phục các tổn thương.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa lưu ý sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được hỗ trợ để duy trì chức năng hô hấp và tuần hoàn, đồng thời theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe và các chỉ số sinh tồn.

Thuyên tắc động mạch phổi là một bệnh lý nguy hiểm nhưng có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Do đó, nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào đã đề cập ở trên, người bệnh cần nhanh chóng thăm khám chuyên khoa để nhận được sự chăm sóc và điều trị kịp thời.