Nhận diện sớm triệu chứng viêm ruột để điều trị bệnh hiệu quả

Bài viết dưới đây các bác sĩ từ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng viêm ruột, cách nhận biết sớm và phương pháp điều trị hiệu quả.

Viêm ruột là gì?

Viêm ruột là tình trạng viêm xảy ra trong ống tiêu hóa, chủ yếu là ruột non và ruột già. Đây không phải là một bệnh riêng biệt mà là một thuật ngữ chung mô tả nhiều dạng viêm khác nhau trong hệ tiêu hóa. Viêm ruột có thể do nhiễm trùng (vi khuẩn, virus, ký sinh trùng), bệnh tự miễn, hoặc phản ứng viêm mạn tính như trong bệnh viêm ruột (IBD), bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng.

Nguyên nhân gây viêm ruột có thể đến từ nhiều yếu tố, trong đó các nhóm nguyên nhân chính gồm:

• Nhiễm trùng: Vi khuẩn (Salmonella, Shigella, E. coli, Campylobacter), virus (Norovirus, Rotavirus), ký sinh trùng (Giardia, Entamoeba histolytica).
• Rối loạn miễn dịch: Một số bệnh tự miễn như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng, là những dạng viêm ruột mạn tính, có liên quan đến sự tấn công của hệ miễn dịch vào niêm mạc ruột.
• Tác nhân vật lý và hóa học: Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), hóa trị, xạ trị hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại có thể gây viêm ruột.
• Chế độ ăn uống và lối sống: Thực phẩm không an toàn, sử dụng thực phẩm nhiễm khuẩn, lạm dụng rượu bia và căng thẳng kéo dài đều có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Viêm ruột là một tình trạng bệnh lý phức tạp với nhiều nguyên nhân và biểu hiện khác nhau, việc hiểu rõ về các nguyên nhân và triệu chứng sẽ giúp việc chẩn đoán và điều trị trở nên hiệu quả hơn.

Triệu chứng của viêm ruột

Triệu chứng của viêm ruột có thể khác nhau tùy theo nguyên nhân và vị trí viêm trong hệ tiêu hóa, bao gồm:

Đau bụng: Đau bụng là triệu chứng phổ biến nhất. Đau có thể dao động từ âm ỉ đến dữ dội, và thường xảy ra ở các vị trí khác nhau: ở bệnh Crohn, đau thường xuất hiện ở vùng bụng dưới bên phải; trong khi viêm loét đại tràng, đau thường dọc theo khung đại tràng. Đau có thể tăng lên sau khi ăn hoặc khi có nhu động ruột. Một số trường hợp, người bệnh có thể cảm thấy đau quặn thắt, tương tự như cơn đau co thắt ruột. Cơn đau kéo dài có thể ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.

Tiêu chảy: Tiêu chảy là triệu chứng thường gặp, đặc biệt ở các bệnh viêm ruột mạn tính. Trong viêm loét đại tràng, phân có thể có máu và chất nhầy do viêm niêm mạc đại tràng. Trong bệnh Crohn, tiêu chảy có thể đi kèm với mủ. Tiêu chảy kéo dài có thể dẫn đến mất nước và rối loạn điện giải nghiêm trọng.

Sốt: Sốt là phản ứng của cơ thể đối với tình trạng viêm và nhiễm trùng. Bệnh nhân viêm ruột, đặc biệt là bệnh Crohn, có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao trong giai đoạn bùng phát. Sốt kéo dài có thể là dấu hiệu của biến chứng nhiễm trùng hoặc viêm lan rộng.

Nếu sốt kèm theo đau bụng dữ dội, đây có thể là dấu hiệu của viêm phúc mạc hoặc thủng ruột, người bệnh cần được cấp cứu ngay lập tức.

Đầy hơi, chướng bụng: Tình trạng viêm trong ruột có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, dẫn đến tích tụ khí và gây đầy hơi, chướng bụng. Đây là triệu chứng phổ biến trong cả viêm ruột cấp tính và mạn tính, gây cảm giác khó chịu và nặng nề cho người bệnh.

Mệt mỏi: Mệt mỏi là một triệu chứng hay gặp, đặc biệt trong giai đoạn viêm bùng phát. Nguyên nhân có thể là do mất nước, đau bụng, tiêu chảy về đêm, ăn uống kém và viêm nhiễm kéo dài.

Xuất huyết tiêu hóa: Viêm loét đại tràng thường gây chảy máu trực tràng, với phân có thể lẫn máu đỏ tươi hoặc máu sẫm. Trong bệnh Crohn, chảy máu ít gặp hơn nhưng vẫn có thể xuất hiện nếu tổn thương loét nghiêm trọng. Mất máu kéo dài có thể dẫn đến thiếu máu, chóng mặt, xanh xao và mệt mỏi.

Xem thêm: Triệu chứng lao thanh quản và biện pháp điều trị tốt nhất

Sụt cân: Bệnh viêm ruột mạn tính có thể khiến người bệnh giảm cân do giảm khả năng hấp thụ dưỡng chất, tiêu chảy kéo dài và chán ăn. Viêm mạn tính trong ruột cũng làm cơ thể tiêu hao năng lượng nhiều hơn, dẫn đến sụt cân mặc dù chế độ ăn không thay đổi.

Viêm ngoài ruột: Ngoài các triệu chứng tiêu hóa, bệnh viêm ruột mạn tính còn có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác, như viêm khớp, loét miệng, phát ban da, viêm mắt (viêm màng bồ đào), hoặc bệnh gan mật như viêm đường mật xơ cứng nguyên phát. Những triệu chứng này có thể xuất hiện trước hoặc đồng thời với triệu chứng tiêu hóa, làm phức tạp quá trình chẩn đoán.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa cho biết viêm ruột là bệnh lý phức tạp với nhiều triệu chứng đa dạng. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu như đau bụng, tiêu chảy, sốt, sụt cân và mệt mỏi giúp người bệnh được chẩn đoán và điều trị kịp thời, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.