Những điều ba mẹ cần biết về tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Bài viết dưới đây bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về các mũi tiêm cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ mà ba mẹ cần nắm rõ.

Các mũi tiêm cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Kể từ năm 1981, Bộ Y tế đã triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ từ 0 đến 10 tuổi, nhờ sự hỗ trợ từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF). Các mũi tiêm trong chương trình này hoàn toàn miễn phí. Bên cạnh đó, ba mẹ có thể lựa chọn thêm các mũi tiêm dịch vụ với chi phí để bảo vệ trẻ khỏi một số bệnh nghiêm trọng.

Danh sách các mũi vắc xin trong chương trình tiêm chủng quốc gia:

• Vắc xin phòng bệnh lao.
• Vắc xin viêm gan B.
• Vắc xin 5 trong 1 (ComBE Five) phòng các bệnh ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm màng não hoặc viêm phổi do Hib.
• Vắc xin sởi.
• Vắc xin Rubella.
• Vắc xin viêm não Nhật Bản.
• Vắc xin phòng bệnh tả và thương hàn cho trẻ ở vùng có nguy cơ cao.

Danh sách các mũi vắc xin dịch vụ:

• Vắc xin thủy đậu.
• Vắc xin sởi - quai bị - rubella.
• Vắc xin viêm gan A, A+B.
• Vắc xin não mô cầu nhóm A+B, B+C.
• Vắc xin cúm.
• Vắc xin dại.
• Vắc xin phòng tiêu chảy do Rotavirus.
• Vắc xin phòng viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm trùng huyết do phế cầu khuẩn.
• Vắc xin phòng thương hàn.
• Vắc xin phòng ung thư cổ tử cung.

Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Trẻ sơ sinh (0 - 1 tháng tuổi):

• Trong 24 giờ đầu sau sinh: Tiêm vắc xin viêm gan B.
• Trong vòng 1 tháng đầu: Tiêm vắc xin lao (thường thực hiện sau sinh 2 tuần).

Trẻ từ 1,5 - 2 tháng tuổi:

• Tiêm mũi 1 vắc xin Rotavirus và mũi 1 vắc xin Phế cầu.

Trẻ từ 2 - 4 tháng tuổi:

• Tiêm mũi 1 vắc xin 6 trong 1 (hoặc 5 trong 1 ComBE Five) giúp phòng các bệnh như bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và viêm màng não do Hib. Tiêm nhắc lại (mũi 2 và 3) vào tháng thứ 3 và thứ 4.
• Có thể tiêm vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu nhóm B và nhắc lại vắc xin Phế cầu.

Trẻ 6 tháng tuổi:

• Tiêm mũi 1 vắc xin cúm và mũi 2 sau 1 tháng. Tiêm phòng cúm định kỳ hàng năm.
• Tiêm vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu nhóm B và C theo khuyến cáo.

Trẻ 9 tháng tuổi:

• Tiêm mũi 1 vắc xin Viêm não Nhật Bản Imojev và mũi 1 vắc xin sởi (hoặc vắc xin sởi, quai bị, rubella).
• Có thể tiêm vắc xin Varilrix phòng thủy đậu.
• Tiêm vắc xin phòng viêm màng não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135 (trẻ từ 9 tháng đến 23 tháng tuổi cần 2 mũi cách nhau 3 tháng; từ 23 tháng trở lên chỉ cần 1 liều).

Trẻ 12 tháng tuổi:

• Tiêm mũi 1 và mũi 2 vắc xin viêm não Nhật Bản Jevax (cách nhau 1 - 2 tuần). Tiêm nhắc lại mỗi 3 năm.
• Tiêm vắc xin phòng viêm gan A và thủy đậu (Varivax hoặc Varicella).

Xem thêm: Những điều mẹ bầu cần biết về mạch máu tiền đạo

Lưu ý khi đưa trẻ đi tiêm phòng

Trước khi tiêm:

• Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, đặc biệt là sổ tiêm phòng.
• Vệ sinh sạch sẽ cho bé và chọn quần áo rộng rãi.
• Cho bé ăn nhẹ trước khi tiêm để tránh đói hoặc no quá.

Trong khi tiêm:

• Trao đổi kỹ với bác sĩ về các mũi tiêm và các lựa chọn vắc xin.
• Thông báo cho bác sĩ về tiền sử bệnh và dị ứng của trẻ.

Sau khi tiêm:

• Theo dõi trẻ ít nhất 30 phút tại cơ sở y tế.
• Nếu có phản ứng bất thường, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.
• Tại nhà, theo dõi tình trạng sức khỏe của bé và xử lý các triệu chứng như sốt theo hướng dẫn của bác sĩ. Tránh các mẹo dân gian không được chứng minh về hiệu quả và có thể gây nguy hiểm.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa khuyến cáo ba mẹ hãy thường xuyên cập nhật lịch tiêm phòng và đảm bảo đưa trẻ đi tiêm đúng lịch để bảo vệ sức khỏe cho bé.