Những điều cần biết về chụp X-quang

Máy X-quang hoạt động

Khi tia X đi qua cơ thể người, năng lượng của chúng sẽ được cơ thể hấp thụ. Sự hấp thụ này nhiều hay ít tùy thuộc vào từng bộ phận khác nhau. Phần tia còn lại sẽ được một đầu dò đặt phía bên kia cơ thể thu nhận. Tín hiệu từ đầu dò sau đó được chuyển tới máy tính và chuyển thành các hình ảnh ta nhìn thấy được.

Những phần cứng (xương) ít để tia X xuyên qua, sẽ thể hiện bằng các vùng sáng màu. Ngược lại, những phần mềm (như phổi và tim) sẽ cho các vùng tối màu hơn.

X-quang được sử dụng

Theo giảng viên Lê Anh đang giảng dạy tại khoa Văn Bằng 2 Cao Đẳng Kỹ Thuật Hình Ảnh Y Học tại Hà Nội thì X-quang có thể được sử dụng để đánh giá gần như toàn bộ cơ thể. Nhưng ứng dụng chủ yếu của phương pháp này là để quan sát xương và khớp.Những vấn đề thường phát hiện được trên phim X-quang bao gồm:

Nứt xương và gãy xương.Mất răng, áp-xe khoang miệng,…

Gù/vẹo cột sống, thoái hóa cột sốn.Bướu xương lành tính hay ác tính.

Viêm phổi, ung thư phổi.Ung thư vú.Lớn tim…

Ngoài ra, X-quang còn được dùng để hỗ trợ điều trị. Chẳng hạn như trong nong mạch vành, catheter (một ống mỏng, dài và mềm) được đưa vào động mạch bị hẹp nhờ sự chỉ dẫn của kỹ thuật này.

Các bước chuẩn bị

Nhìn chung, người bệnh không phải chuẩn bị gì quá đặc biệt. Họ vẫn có thể ăn uống bình thường cũng như không cần ngừng thuốc trước khi chụp phim. Tuy nhiên, nếu người bệnh được yêu cầu thực hiện với thuốc cản quang, những qui định này có thể sẽ khác.

Trước khi chụp, người bệnh cần cởi bỏ kính mắt, nữ trang và các vật dụng làm bằng kim loại vì có thể làm sai lệch kết quả thu được.

Xem thêm bài viết liên quan: Những điều cần biết về chụp cộng hưởng từ

Quy trình chụp X-quang

Phim có thể được chụp ở nhiều tư thế khác nhau như đứng, nằm, nghiêng hay chếch,… Điều này phụ thuộc vào từng vùng của cơ thể cần được khảo sát. Đôi khi, người bệnh phải thực hiện nhiều hơn một phim ở nhiều góc độ để cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết. Quá trình này thường diễn ra như sau:

Đầu tiên, người bệnh được hướng dẫn vào đúng tư thế. Sau đó, đầu đèn của máy X-quang sẽ được kỹ thuật viên hướng về phần cơ thể cần khảo sát. Tiếp theo, họ hít một hơi thật sâu và nín thở để giữ cho hình ảnh thu được không bị nhòe. Lúc này, từ phòng bên cạnh hoặc từ sau một tấm chắn, kỹ thuật viên bấm nút chụp và máy sẽ bắt đầu ghi hình.

Kết quả được xử lý

Phim X-quang thường được bác sĩ Hình Ảnh Y Học đánh giá đầu tiên. Đây là những chuyên gia trong lĩnh vực này. Với kiến thức và kinh nghiệm của mình, họ sẽ đưa ra các chẩn đoán một cách khách quan.

Kết quả này sau đó sẽ được gửi đến vị bác sĩ yêu cầu chụp phim, người sẽ thảo luận với bạn về tình trạng của mình.

Chụp X-quang có gây khó chịu

Trừ trường hợp sử dụng thuốc cản quang, người bệnh có thể gặp một số tác dụng phụ tạm thời. Chẳng hạn:

Barium có thể làm đổi màu phân trong vài ngày,

Thuốc ức chế co bóp dạ dày có thể làm mờ mắt trong vài giờ

Còn lại, quá trình này diễn ra rất nhanh và người bệnh hoàn toàn không cảm thấy gì. Họ có thể trở về nhà và làm việc ngay sau đó.

Chụp X-quang có an toàn không

Ai cũng biết rằng tia X có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư sau này. Tuy nhiên, phần cơ thể được khảo sát chỉ tiếp xúc với liều lượng rất thấp trong thời gian rất ngắn.Dù vậy, cũng cần phải cân nhắc kĩ càng trước khi đưa ra chỉ định.

Ngày nay, X-Quang vẫn đóng vai trò nhất định trong nền y học hiện đại. Chúng tỏ ra rất hiệu quả trong đánh giá tổn thương ở xương (như gãy xương, nứt xương,…). Để chụp một phim X-quang khá đơn giản và nhanh chóng. Quá trình này không hề gây khó chịu cho người bệnh và nguy cơ dẫn đến ung thư cũng rất nhỏ. Mọi thắc mắc cần tư vấn bạn hãy liên hệ Bác Sĩ Hình Y Học - Cao Đẳng Dược Sài Gòn để được giải đáp. Cảm ơn quý bạn đọc quan tâm bài viết.