Hẹp động mạch cảnh là tình trạng ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu lên não. Bệnh này không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
Bài viết này bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết để hiểu rõ hơn về bệnh hẹp động mạch cảnh và những vấn đề liên quan.
Nguyên nhân và triệu chứng hẹp động mạch cảnh
Hẹp động mạch cảnh xảy ra khi các động mạch cảnh cung cấp máu giàu oxy cho não bị thu hẹp do sự tích tụ mảng bám (cholesterol, mô xơ, canxi). Điều này làm giảm lưu lượng máu đến não, tạo cơ hội cho huyết khối hình thành và gây tắc nghẽn mạch máu. Các nguyên nhân chính gây ra hẹp động mạch cảnh bao gồm:
Xơ vữa động mạch: Mảng bám tích tụ trên thành mạch khiến dòng chảy máu bị cản trở.
Huyết áp cao: Không kiểm soát được huyết áp có thể làm tổn thương thành mạch, tạo điều kiện cho mảng bám hình thành.
Bệnh tiểu đường: Làm tăng nguy cơ tổn thương mạch máu, dẫn đến hẹp động mạch cảnh.
Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp các triệu chứng sau:
Triệu chứng nhẹ: Hoa mắt, chóng mặt, yếu một bên cơ thể.
Triệu chứng nghiêm trọng: Mất ý thức đột ngột, khó nói, nói lắp, giảm thị lực hoặc mờ một bên mắt.
Hẹp động mạch cảnh là một căn bệnh có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau và thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, các dấu hiệu như chóng mặt, yếu cơ thể hoặc rối loạn ngôn ngữ có thể xuất hiện, cảnh báo nguy cơ cần được điều trị kịp thời.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh hẹp động mạch cảnh
Bệnh hẹp động mạch cảnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn và não bộ:
Đột quỵ: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của hẹp động mạch cảnh. Khi động mạch bị tắc nghẽn, máu không thể lưu thông đến não, gây thiếu máu não cấp tính. Đột quỵ có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng lâu dài như liệt nửa người, suy giảm trí nhớ, khó khăn trong giao tiếp, vận động và sinh hoạt.
Thiếu máu não mãn tính: Khi hẹp động mạch cảnh kéo dài, máu cung cấp cho não không đủ, dẫn đến thiếu oxy và dưỡng chất, gây đau đầu dai dẳng, suy giảm trí nhớ, mất tập trung, chóng mặt và mệt mỏi. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Nhồi máu não: Nhồi máu não xảy ra khi cục máu đông hoặc mảng xơ vữa làm tắc nghẽn dòng máu đến não. Điều này dẫn đến tổn thương mô não, có thể gây mất chức năng vận động, cảm giác hoặc dẫn đến hôn mê và tử vong nếu không điều trị kịp thời.
Hình thành cục máu đông: Mảng bám trong động mạch không chỉ gây hẹp mà còn tạo cơ hội cho các cục máu đông hình thành. Các cục máu đông này có thể di chuyển đến các mạch máu nhỏ hơn, gây tắc nghẽn ở nhiều bộ phận trong cơ thể, đặc biệt là não. Những biến chứng có thể bao gồm: thiếu máu cục bộ tạm thời; tắc nghẽn mạch máu não; tắc động mạch ở tim, phổi, v.v.
Bệnh hẹp động mạch cảnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng, đặc biệt là đột quỵ, thiếu máu não mãn tính và nhồi máu não. Việc phát hiện và điều trị sớm là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ những biến chứng này.
Để chẩn đoán hẹp động mạch cảnh, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm như:
Siêu âm Doppler: Kiểm tra lưu lượng máu qua động mạch cảnh và phát hiện mảng bám.
Chụp CT hoặc MRI: Giúp bác sĩ đánh giá mức độ hẹp và tổn thương của động mạch.
Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa cho biết, tùy theo mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp:
Thay đổi lối sống: Người bệnh cần duy trì chế độ ăn lành mạnh, tăng cường rau xanh và giảm các thực phẩm giàu chất béo bão hòa. Ngoài ra, cần luyện tập thể dục thường xuyên, giảm uống rượu và bỏ thuốc lá.
Điều trị thuốc: Sử dụng các thuốc hạ cholesterol, thuốc chống đông máu và thuốc điều trị cao huyết áp.
Phẫu thuật: Trong trường hợp hẹp động mạch cảnh nghiêm trọng, bác sĩ có thể thực hiện các phương pháp phẫu thuật như: Cắt bỏ mảng bám động mạch cảnh hoặc đặt stent
Các biến chứng của bệnh hẹp động mạch cảnh có thể đe dọa tính mạng. Vì vậy, hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc thăm khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ bệnh.
Trong cuộc sống, nhiều bệnh thường gặp như viêm họng, viêm dạ dày hay bệnh ngoài da gây ảnh hưởng sức khỏe và sinh hoạt. Việc nắm vững nguyên tắc điều trị giúp kiểm soát triệu chứng, phòng ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe lâu dài cho người bệnh.
Viêm kết mạc bội nhiễm vi khuẩn là bệnh mắt phổ biến, dễ lây lan, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Nếu không điều trị đúng, bệnh kéo dài, gây khó chịu. Phác đồ gồm kháng sinh, chăm sóc hỗ trợ và vệ sinh cá nhân giúp hồi phục nhanh, hạn chế lây nhiễm.
Bệnh khớp gối như sưng đau, tràn dịch, khô khớp gây hạn chế vận động, ảnh hưởng sinh hoạt. Ngoài điều trị hiện đại, Đông y với thảo dược dân gian an toàn, lành tính giúp giảm đau, hỗ trợ vận động, cải thiện chức năng và tăng cường sức khỏe xương khớp.
Mùa mưa lũ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh da liễu do môi trường ẩm ướt, nước ô nhiễm chứa vi khuẩn, nấm và hóa chất. Phòng tránh, xử lý sớm và chăm sóc đúng cách sẽ giúp bảo vệ làn da, hạn chế rủi ro sức khỏe cộng đồng.
