Virus HPV (Human Papillomavirus) là tác nhân hàng đầu gây ra ung thư cổ tử cung và nhiều bệnh lý nguy hiểm tại cơ quan sinh dục, hầu họng. Do đó, việc chủ động tiêm phòng không chỉ là bảo vệ cá nhân mà còn là trách nhiệm với cộng đồng.
Virus HPV (Human Papillomavirus) là tác nhân hàng đầu gây ra ung thư cổ tử cung và nhiều bệnh lý nguy hiểm tại cơ quan sinh dục, hầu họng. Do đó, việc chủ động tiêm phòng không chỉ là bảo vệ cá nhân mà còn là trách nhiệm với cộng đồng.
Trước đây, nhiều người lầm tưởng HPV chỉ dành cho nữ giới. Tuy nhiên, các hướng dẫn y khoa hiện đại đã mở rộng đối tượng để hướng tới mục tiêu miễn dịch cộng đồng.
Trẻ em từ 9 đến 14 tuổi: Đây là "thời điểm vàng" được các tổ chức y tế thế giới khuyến cáo. Ở độ tuổi này, trẻ thường chưa tiếp xúc với virus qua đường tình dục, giúp vắc xin đạt hiệu quả bảo vệ gần như tuyệt đối. Đặc biệt, trẻ dưới 15 tuổi chỉ cần tiêm 2 mũi mà vẫn đạt được nồng độ kháng thể tương đương với 3 mũi ở người lớn.
Thanh thiếu niên và người trẻ (15 – 26 tuổi): Nhóm đối tượng này cần hoàn thành phác đồ 3 mũi để đảm bảo sự bảo vệ bền vững trước khi bước vào giai đoạn có hoạt động tình dục mạnh mẽ.
Người trưởng thành (27 – 45 tuổi): Quy định mới tại Việt Nam đã mở rộng độ tuổi tiêm chủng lên đến 45. Dù bạn đã lập gia đình, từng quan hệ tình dục hay thậm chí từng nhiễm một vài chủng HPV, việc tiêm phòng vẫn rất quan trọng để ngăn ngừa các chủng virus khác và giảm nguy cơ tái nhiễm.
Nam giới: Nam giới có tỷ lệ tự đào thải HPV thấp hơn nữ giới và chưa có biện pháp tầm soát định kỳ (như xét nghiệm Pap ở nữ). Tiêm chủng giúp nam giới phòng ngừa ung thư hậu môn, dương vật, sùi mào gà và ngăn lây truyền cho bạn đời.
Theo nghiên cứu của các chuyên gia tại Cao đẳng Y Sài Gòn hiện nay, có hai loại vắc xin chính được tin dùng là Gardasil (phòng 4 chủng) và Gardasil 9 (phòng 9 chủng). Trong đó, Gardasil 9 được ưa chuộng hơn nhờ khả năng bảo vệ rộng, ngăn chặn hơn 90% các loại ung thư liên quan đến HPV.
Lịch tiêm cơ bản:
Dưới 15 tuổi: Phác đồ 2 mũi (cách nhau 6-12 tháng).
Từ 15 đến 45 tuổi: Phác đồ 3 mũi (0 – 2 – 6 tháng).
Dù vắc xin HPV rất an toàn, nhưng vẫn có những trường hợp cần lưu ý:
Chống chỉ định tuyệt đối: Người có tiền sử dị ứng cấp tính với bất kỳ thành phần nào của vắc xin (như nấm men) hoặc từng có phản ứng sốc phản vệ ở mũi tiêm trước.
Tạm hoãn tiêm: Người đang bị sốt cao, nhiễm trùng cấp tính hoặc đang mắc các bệnh nặng cần điều trị ổn định mới nên tiêm.
Phụ nữ mang thai: Hiện không chỉ định tiêm HPV cho bà bầu. Tuy nhiên, nếu lỡ tiêm mà phát hiện có thai, bạn không cần quá lo lắng vì chưa có bằng chứng vắc xin gây hại cho thai nhi, chỉ cần tạm dừng các mũi tiếp theo và tiêm bù sau khi sinh.
Người có bệnh lý nền: Những người bị rối loạn đông máu hoặc suy giảm miễn dịch cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi thực hiện.
Tiêm phòng HPV không thay thế được việc tầm soát ung thư định kỳ. Các chuyên gia tại Trường Cao đẳng Dược thành phố Sài Gòn lưu ý hụ nữ vẫn cần thực hiện xét nghiệm PAP hoặc HPV DNA sau khi tiêm. Việc kết hợp cả tiêm chủng và tầm soát là giải pháp hoàn hảo nhất để đẩy lùi ung thư cổ tử cung.
