Phác đồ sử dụng thuốc điều trị thoái hóa khớp hiệu quả

Thoái hóa khớp là bệnh lý cơ xương khớp thường gặp ở người trung niên và cao tuổi, liên quan chặt chẽ đến lối sống và quá trình lão hóa. Việc sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm và các hoạt chất hỗ trợ như Glucosamin, Acid Hyaluronic hay Diacerein đòi hỏi người làm nghề Dược phải hiểu sâu về dược động học, tương tác thuốc và phác đồ điều trị an toàn. Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chú trọng đào tạo sinh viên nắm vững kiến thức về thuốc điều trị bệnh lý cơ xương khớp, biết tư vấn sử dụng thuốc hợp lý, hướng dẫn bệnh nhân tuân thủ liệu trình và phòng ngừa tác dụng phụ.

Phần nội dung sau đây giúp sinh viên và người hành nghề Dược hiểu rõ hơn về các nhóm thuốc điều trị thoái hóa khớp đang được áp dụng phổ biến hiện nay.

Thuốc giảm đau – lựa chọn đầu tay trong điều trị thoái hóa khớp

Paracetamol là thuốc giảm đau phổ biến, được khuyến cáo sử dụng trong giai đoạn đầu của bệnh. Liều thông thường 500 mg/lần, ngày uống 2–3 lần. Thuốc có ưu điểm là an toàn, ít tác dụng phụ nếu dùng đúng liều.

Trong trường hợp đau nhẹ đến trung bình, Paracetamol giúp giảm nhanh triệu chứng mà không gây kích ứng dạ dày. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân đau kéo dài hoặc mức độ nặng hơn, bác sĩ có thể cân nhắc phối hợp thêm nhóm thuốc kháng viêm không steroid (NSAID).

Thuốc giảm đau là lựa chọn khởi đầu hợp lý, nhưng cần đánh giá hiệu quả sau 1–2 tuần để điều chỉnh kịp thời.

Thuốc kháng viêm (NSAID) – khi cơn đau trở nên dai dẳng

Khi thoái hóa khớp kèm sưng, viêm hoặc đau nặng, thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) là lựa chọn tiếp theo. Một số hoạt chất thường được sử dụng gồm:

• Meloxicam: liều 15 mg/ngày
• Celecoxib: liều 200 mg/ngày

Nhóm thuốc này giúp giảm viêm, giảm đau hiệu quả hơn Paracetamol, nhưng cần thận trọng ở người có bệnh dạ dày, tim mạch hoặc suy thận. Nên dùng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất để hạn chế tác dụng phụ.

Ngoài thuốc uống, có thể dùng dạng gel hoặc kem bôi chứa NSAID tại chỗ nhằm giảm đau vùng khớp, hạn chế ảnh hưởng toàn thân. NSAID giúp kiểm soát triệu chứng tốt hơn nhưng không nên lạm dụng, cần dùng theo chỉ định và theo dõi sát các phản ứng phụ. Trong chương trình Đào tạo Dược sĩ Nhà thuốc tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, sinh viên được hướng dẫn nhận biết đúng chỉ định của nhóm thuốc này, tư vấn cách sử dụng an toàn và theo dõi tác dụng không mong muốn trong quá trình điều trị.

Thuốc hỗ trợ và bảo vệ sụn khớp – giải pháp lâu dài

Song song với điều trị triệu chứng, việc bảo vệ sụn khớp là yếu tố quan trọng giúp làm chậm tiến triển bệnh. Một số nhóm thuốc thường được sử dụng gồm:

• Glucosamin: Hỗ trợ tái tạo và bảo vệ sụn khớp, cải thiện vận động. Hiệu quả rõ rệt khi sử dụng liên tục trong thời gian dài.
• Calci và Vitamin D: Giúp duy trì mật độ xương, hỗ trợ cấu trúc khớp.
• Acid Hyaluronic (HA): Có thể dùng dạng tiêm nội khớp để tăng độ nhờn, giảm ma sát, hỗ trợ vận động khớp. Dạng uống có thể phối hợp trong một số sản phẩm hỗ trợ.
• Diacerein: Là thuốc có tác dụng chống hủy sụn, tuy nhiên chỉ nên dùng ngắn hạn vì có thể gây kích ứng tiêu hóa.

Lưu ý: Trong phác đồ điều trị thoái hóa khớp không khuyến khích dùng thuốc giãn cơ như Tolperison hay Eperison, trừ khi có chỉ định cụ thể của bác sĩ. Các thuốc hỗ trợ và bảo vệ sụn khớp không mang lại hiệu quả tức thời nhưng đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát bệnh lâu dài.

Điều trị thoái hóa khớp cần phối hợp nhiều nhóm thuốc và theo dõi sát đáp ứng của người bệnh. Paracetamol thích hợp cho giai đoạn sớm, NSAID dùng khi đau nhiều, trong khi Glucosamin, Calci và Acid Hyaluronic giúp hỗ trợ lâu dài. Người bệnh không nên tự ý phối hợp thuốc mà cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa Cơ xương khớp để đạt hiệu quả tối ưu và tránh tác dụng không mong muốn.

Để trở thành Dược sĩ có khả năng tư vấn, hướng dẫn người bệnh sử dụng thuốc điều trị thoái hóa khớp đúng cách và an toàn, thí sinh cần được đào tạo bài bản về dược lý, dược lâm sàng và kỹ năng thực hành. Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn là lựa chọn phù hợp cho những ai muốn theo học ngành Dược, với chương trình đào tạo chuyên sâu, chú trọng thực hành và gắn liền thực tế tại Nhà thuốc. Đây chính là nền tảng vững chắc giúp sinh viên tự tin hành nghề và đóng góp hiệu quả cho công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

*LƯU Ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, phục vụ mục đích học tập của sinh viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn và không thay thế cho tư vấn y khoa!