Nguyên nhân và phương pháp điều trị bệnh bạch cầu cấp dòng tủy

Nguyên nhân và cơ chế bệnh bạch cầu cấp dòng tủy

Bạch cầu cấp dòng tủy phát triển khi các tế bào bạch cầu trong tủy xương, vốn có chức năng bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng, bắt đầu phân chia bất thường và không thể hoàn thành quá trình trưởng thành. Thay vì phát triển thành các tế bào bạch cầu trưởng thành và có chức năng miễn dịch, các tế bào bạch cầu này lại phát triển thành tế bào "non" và tích tụ lại trong tủy xương. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt các tế bào máu quan trọng như hồng cầu (gây thiếu máu), tiểu cầu (gây xuất huyết) và các tế bào bạch cầu khỏe mạnh (làm suy yếu hệ miễn dịch).

Mặc dù nguyên nhân chính xác của bạch cầu cấp dòng tủy vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, một số yếu tố nguy cơ đã được xác định có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết những yếu tố này bao gồm:

• Đột biến gen di truyền: Các đột biến gen có thể làm thay đổi quá trình phân chia tế bào và dẫn đến sự hình thành các tế bào bạch cầu bất thường.

• Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Các hóa chất như benzen, thuốc trừ sâu và các chất độc hại trong môi trường làm việc có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

• Hóa trị và xạ trị: Những bệnh nhân đã từng điều trị ung thư bằng hóa trị hoặc xạ trị có nguy cơ cao hơn mắc bạch cầu cấp dòng tủy do các liệu pháp này có thể làm tổn thương tủy xương.

• Các bệnh lý huyết học nền: Các rối loạn sinh tủy, hội chứng myelodysplastic (MDS), hay các bệnh lý máu khác có thể làm tăng khả năng phát triển bạch cầu cấp dòng tủy.

Triệu chứng của bệnh bạch cầu cấp dòng tủy

Bạch cầu cấp dòng tủy phát triển nhanh chóng và có thể gây ra một loạt các triệu chứng do sự suy giảm các tế bào máu bình thường. Các triệu chứng chính bao gồm:

• Mệt mỏi và suy nhược: Do thiếu hồng cầu (thiếu máu), bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức, ngay cả khi nghỉ ngơi.

• Dễ bị xuất huyết và bầm tím: Tình trạng giảm tiểu cầu gây ra tình trạng dễ chảy máu, xuất huyết dưới da, bầm tím mà không có lý do rõ ràng.

• Nhiễm trùng thường xuyên: Hệ miễn dịch suy yếu làm giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh, khiến bệnh nhân dễ bị nhiễm trùng, sốt và các triệu chứng nhiễm trùng khác.

• Đau xương và khớp: Sự tăng trưởng của các tế bào bạch cầu bất thường trong tủy xương có thể gây đau đớn tại các vùng xương và khớp, đặc biệt là ở xương dài như cánh tay, chân và lưng.

• Sưng hạch bạch huyết hoặc gan, lách: Tủy xương bị tổn thương có thể dẫn đến sự tích tụ tế bào bạch cầu bất thường ở các cơ quan này, gây sưng và đau.

Chẩn đoán và điều trị bệnh bạch cầu cấp dòng tủy

Để chẩn đoán bệnh bạch cầu cấp dòng tủy, bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm như:

• Xét nghiệm máu: Phát hiện các bất thường trong số lượng và hình thái của các tế bào máu, bao gồm thiếu hồng cầu, tiểu cầu và sự hiện diện của các tế bào bạch cầu bất thường.

• Chọc hút tủy xương: Đây là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán bạch cầu cấp dòng tủy. Các bác sĩ sẽ lấy một mẫu tủy xương để kiểm tra sự hiện diện của các tế bào bạch cầu bất thường.

• Phân tích di truyền: Một số xét nghiệm di truyền có thể giúp xác định các đột biến gen đặc trưng của bệnh, giúp phân loại và điều trị bệnh chính xác hơn.

Xem thêm: Nguyên nhân gây đau đầu hai bên thái dương và cách khắc phục hiệu quả

Điều trị bạch cầu cấp dòng tủy thường đòi hỏi sự can thiệp mạnh mẽ và kết hợp giữa nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm hóa trị, liệu pháp miễn dịch và ghép tế bào gốc. Cụ thể:

• Hóa trị: Là phương pháp điều trị chính để tiêu diệt các tế bào bạch cầu bất thường. Hóa trị có thể được thực hiện theo nhiều chu kỳ khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng bệnh và đáp ứng của bệnh nhân.

• Liệu pháp miễn dịch: Được sử dụng để kích thích hệ miễn dịch của cơ thể tấn công và tiêu diệt các tế bào bạch cầu bất thường.

• Ghép tế bào gốc: Trong một số trường hợp, ghép tế bào gốc từ người hiến có thể giúp tái tạo lại tủy xương của bệnh nhân, từ đó phục hồi khả năng sản xuất các tế bào máu bình thường.

• Thuốc nhắm mục tiêu: Một số loại thuốc nhắm vào các đột biến gen đặc biệt trong tế bào ung thư, giúp điều trị hiệu quả hơn.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa lưu ý, việc lựa chọn phương pháp điều trị cụ thể phụ thuộc vào giai đoạn bệnh, sức khỏe tổng thể của bệnh nhân và các yếu tố cá nhân khác. Bệnh nhân cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị và theo dõi định kỳ để kiểm soát tình trạng bệnh.

Bạch cầu cấp dòng tủy là một bệnh ung thư máu nghiêm trọng, đòi hỏi sự phát hiện và điều trị kịp thời. Mặc dù việc điều trị có thể gặp nhiều khó khăn, nhưng với sự kết hợp của các phương pháp hiện đại và sự chăm sóc toàn diện, bệnh nhân có thể cải thiện tình trạng sức khỏe và kéo dài thời gian sống. Việc phát hiện bệnh sớm và tuân thủ điều trị đúng cách là yếu tố quyết định giúp nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.