Thanh quản là một bộ phận quan trọng trong hệ hô hấp, có vai trò thiết yếu trong việc duy trì quá trình hô hấp và phát âm. Tuy nhiên, khi thanh quản gặp vấn đề, như bị phù nề, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến những chức năng này.
Phù nề thanh quản có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm
Bài viết dưới đây bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thanh quản, nguyên nhân và biến chứng của phù nề thanh quản, cũng như các phương pháp điều trị hiệu quả.
Thanh quản và vai trò trong cơ thể
Thanh quản là một cơ quan quan trọng của hệ hô hấp, nằm ở vùng cổ, kết nối giữa hầu và khí quản. Về mặt giải phẫu, thanh quản bao gồm các cấu trúc như sụn, khớp, màng thanh quản, cơ và dây chằng, tạo thành một hệ thống phức tạp.
Chức năng chính của thanh quản là:
Phát âm: Khi không khí từ phổi đi qua thanh quản, các dây thanh âm rung động tạo ra âm thanh. Các cơ quanh thanh quản điều chỉnh độ căng của dây thanh để thay đổi âm sắc và âm lượng.
Bảo vệ đường hô hấp dưới: Thanh quản đóng vai trò như một "lá chắn" bảo vệ, ngăn cản dị vật xâm nhập vào phổi. Khi phát hiện tác nhân lạ, thanh quản sẽ kích hoạt phản xạ ho hoặc hắt hơi để đẩy dị vật ra ngoài.
Hỗ trợ hô hấp: Thanh quản điều tiết dòng không khí vào phổi, đảm bảo quá trình hô hấp diễn ra bình thường.
Khi thanh quản bị tổn thương, như trong trường hợp bị phù nề, các chức năng này sẽ bị ảnh hưởng, gây khó khăn trong hô hấp và giao tiếp.
Phù nề thanh quản là hiện tượng như thế nào?
Phù nề thanh quản xảy ra khi các mô trong thanh quản bị viêm, sưng hoặc tích tụ dịch dưới niêm mạc, gây cản trở hoạt động của dây thanh âm. Điều này dẫn đến những triệu chứng khó chịu như đau rát cổ họng, giọng nói khàn đặc, mất tiếng và cảm giác khó thở.
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng phù nề thanh quản, bao gồm:
Nhiễm trùng: Vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể xâm nhập vào thanh quản, gây viêm nhiễm và phù nề.
Dị ứng: Phản ứng dị ứng với phấn hoa, lông thú, thực phẩm... có thể gây phù nề thanh quản.
Khối u: Sự xuất hiện bất thường của khối u, dù lành tính hay ác tính, có thể gây phù nề.
Dị vật: Dị vật mắc kẹt trong thanh quản gây sưng và tắc nghẽn đường thở.
Yếu tố khác: Hút thuốc, rượu bia, thay đổi nhiệt độ đột ngột, hay nói quá mức đều có thể làm tăng nguy cơ phù nề.
Nếu không điều trị kịp thời, phù nề thanh quản có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như:
Mất giọng: Phù nề làm dây thanh âm bị sưng, khiến việc phát âm trở nên khó khăn hoặc mất tiếng hoàn toàn.
Khó thở nghiêm trọng: Phù nề có thể cản trở luồng không khí, gây khó thở, đặc biệt là khi nằm xuống.
Nhiễm khuẩn lan rộng: Nếu không điều trị, nhiễm trùng có thể lan sang khí quản và phổi, khiến tình trạng sức khỏe trở nên trầm trọng.
Nguy hiểm đến tính mạng: Trong trường hợp nghiêm trọng, phù nề có thể dẫn đến tắc nghẽn đường thở, gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không cấp cứu kịp thời.
Khi có các triệu chứng như khàn tiếng, khó thở, đau họng, người bệnh cần thăm khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Điều trị phù nề thanh quản như thế nào?
Khi gặp phải phù nề thanh quản, người bệnh cần áp dụng các biện pháp điều trị và chăm sóc phù hợp để giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.
Điều trị y tế: Khi có dấu hiệu phù nề thanh quản như khàn tiếng, khó thở hoặc đau họng, bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Các phương pháp điều trị phù nề thanh quản tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh:
Phù nề do dị vật: Bác sĩ sẽ can thiệp để loại bỏ dị vật, giúp bệnh nhân hô hấp dễ dàng hơn.
Phù nề nhẹ: Bác sĩ có thể kê thuốc chống viêm, thuốc kháng histamin, corticoid hoặc kháng sinh nếu có nhiễm khuẩn.
Phù nề nghiêm trọng: Nếu tắc nghẽn đường thở nghiêm trọng, bệnh nhân có thể phải thực hiện đặt ống thở hoặc mở khí quản để duy trì đường thở.
Phù nề do khối u: Nếu khối u không gây trở ngại nhiều, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi. Tuy nhiên, nếu khối u cản trở hô hấp hoặc ảnh hưởng đến giọng nói, phẫu thuật có thể được chỉ định.
Chăm sóc tại nhà: Ngoài việc điều trị y tế, bệnh nhân cũng cần kết hợp các biện pháp chăm sóc tại nhà để nâng cao hiệu quả điều trị:
Hạn chế nói hoặc la hét để không làm tổn thương thêm dây thanh.
Giữ ẩm cổ họng và cơ thể.
Uống nước ấm để làm dịu niêm mạc thanh quản.
Tránh thuốc lá, rượu bia và giảm tiếp xúc với khói bụi, hóa chất.
Tránh ăn đồ cay, nóng hoặc quá lạnh có thể gây tổn thương thanh quản.
Nếu dị ứng, cần tránh xa các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi, lông thú.
Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là vitamin C và D để tăng cường đề kháng.
Theo khuyến cáo tư bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa, phù nề thanh quản không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời. Vì vậy, việc nhận diện sớm và điều trị đúng cách rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn.
Viêm tai giữa cấp ở trẻ sơ sinh là tình trạng nhiễm trùng tai giữa gây sưng đau, ảnh hưởng đến sức khỏe và ăn uống; nếu không điều trị kịp thời có thể gây biến chứng nguy hiểm.
Bệnh cơ tim chu sinh là tình trạng suy giảm chức năng tim ở phụ nữ mang thai cuối kỳ hoặc sau sinh, hiếm gặp nhưng có thể đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng.
Khi phụ nữ mang thai không may mắc bệnh sởi, sức khỏe của cả mẹ và thai nhi đều có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vậy trong trường hợp này, cần xử trí như thế nào và có những biện pháp phòng ngừa ra sao?
Nổi mẩn đỏ ngứa toàn thân ở trẻ là tình trạng phổ biến, thường do dị ứng, nhiễm trùng hoặc rối loạn bên trong cơ thể. Nếu không xử lý kịp thời, có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe lâu dài của trẻ.
