Viêm co rút bao khớp vai: Nguyên nhân, dấu hiệu và hướng điều trị hiệu quả

Viêm co rút bao khớp vai là gì?

Bệnh xảy ra khi bao khớp vai bị viêm, dày lên và co rút lại, làm giảm lượng dịch bôi trơn khiến khớp vai trở nên cứng và đau. Trong y văn, bệnh còn được gọi là viêm co rút khớp vai, viêm quanh khớp vai thể đông cứng hoặc đông cứng khớp vai.

Diễn tiến bệnh thường kéo dài từ 1–3 năm, chia thành ba giai đoạn: đau – đông cứng – hồi phục. Mỗi giai đoạn có mức độ ảnh hưởng khác nhau đến sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt vào ban đêm khi cơn đau tăng mạnh.

Triệu chứng đặc trưng của viêm co rút bao khớp vai

Triệu chứng nổi bật là đau vai, cứng vai và hạn chế vận động. Ở giai đoạn đầu, người bệnh đau nhiều khi cử động, nhất là giơ tay, xoay vai hoặc đưa tay ra sau lưng.

Sang giai đoạn đông cứng, mức độ đau giảm nhưng khớp vai gần như “đóng băng”, người bệnh không thể với tay lấy đồ vật, buộc tóc hay giơ tay lên cao.

Giai đoạn cuối là hồi phục, cơn đau và độ cứng giảm dần nhưng có thể không trở lại hoàn toàn như ban đầu.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Hiện chưa xác định được nguyên nhân chính xác. Tuy nhiên, tình trạng viêm làm bao khớp dày lên và thắt chặt được xem là cơ chế dẫn đến bệnh.

Một số yếu tố gia tăng nguy cơ bao gồm tuổi trung niên (40–60 tuổi), nữ giới, người từng chấn thương khớp vai, bệnh nhân tiểu đường, rối loạn tuyến giáp hoặc bệnh Parkinson. Thời tiết lạnh và công việc đòi hỏi vận động tay quá mức cũng khiến triệu chứng trở nặng.

Viêm co rút khớp vai có nguy hiểm không?

Bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống. Viêm co rút bao khớp vai gây mất ngủ kéo dài vì đau về đêm, khiến người bệnh mệt mỏi, giảm năng suất lao động. Nếu không điều trị, khớp vai có thể giảm phạm vi vận động vĩnh viễn. Đó là lý do người bệnh cần đi khám khi đau vai liên tục vài ngày nhưng không cải thiện.

Chẩn đoán bệnh như thế nào?

Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng thông qua việc kiểm tra biên độ vận động và mức độ đau khi người bệnh thực hiện các động tác nâng tay, xoay vai.

Trong một số trường hợp, thuốc gây tê được dùng để phân biệt đau do căng cơ hay đau do bao khớp. Hình ảnh X-quang, siêu âm hoặc MRI giúp loại trừ các bệnh lý khác như rách gân, viêm gân hoặc thoái hóa khớp.

Các phương pháp điều trị viêm co rút bao khớp vai

Điều trị tùy thuộc mức độ bệnh và khả năng đáp ứng của người bệnh. Phác đồ điều trị thường bắt đầu bằng thuốc chống viêm giảm đau, kết hợp chườm nóng – lạnh và tập vật lý trị liệu. Vật lý trị liệu đóng vai trò chủ đạo nhằm phục hồi lại biên độ vận động khớp vai.

Người bệnh cần tập đúng kỹ thuật và duy trì đều đặn theo chỉ định của chuyên gia. Trường hợp nặng, khó phục hồi bằng phương pháp bảo tồn, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật nội soi để giải phóng bao khớp.

Đánh giá về bệnh lý này, giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết: “Viêm co rút bao khớp vai là một trong những bệnh lý cơ xương khớp thường gặp trong cộng đồng, đặc biệt ở người trung niên. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng giúp hạn chế tình trạng khớp vai bị đông cứng vĩnh viễn. Đây cũng là bệnh lý được đưa vào giáo trình đào tạo Y sĩ đa khoa nhằm giúp sinh viên hiểu rõ cấu trúc khớp vai, cơ chế viêm và kỹ thuật vật lý trị liệu, từ đó nâng cao năng lực chăm sóc người bệnh sau khi ra trường”.

Sự xuất hiện của các bệnh lý cơ xương khớp trong đào tạo Cao đẳng Y sĩ đa khoa cho thấy tầm quan trọng của việc trang bị kiến thức y khoa thực hành, đáp ứng nhu cầu khám – chữa bệnh ngày một tăng trong cộng đồng.

Để hạn chế nguy cơ, mỗi người nên chú ý khởi động kỹ trước khi vận động, tránh mang vác vật nặng, giảm làm việc quá sức và duy trì chế độ tập luyện hợp lý. Khi có dấu hiệu bất thường ở vai, cần đi khám sớm để được hướng dẫn điều trị phù hợp, tránh để bệnh tiến triển sang giai đoạn nặng.