Bệnh do liên cầu gây ra ở trẻ em và cách phòng ngừa

Bài viết này bác sĩ chuyên khoa tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ cung cấp cho các bậc phụ huynh những thông tin cơ bản về các bệnh do liên cầu khuẩn gây ra và cách phòng ngừa.

Bệnh do liên cầu gây ra ở trẻ: Nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc bệnh

Liên cầu khuẩn là nhóm vi khuẩn gram dương hình cầu, thường tồn tại thành cặp, chuỗi hoặc cụm. Những vi khuẩn này có khả năng phát triển nhanh chóng và có thể gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng ở cả trẻ em lẫn người lớn.

Ở trẻ em, các chủng liên cầu khuẩn phổ biến nhất gây bệnh gồm: Streptococcus nhóm A, B và một số chủng khác. Liên cầu khuẩn chủ yếu lây qua: giọt bắn từ người bệnh, tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc dùng chung vật dụng, tiếp xúc với bề mặt không được vệ sinh sạch sẽ... Một số lý do khiến trẻ dễ mắc bệnh do liên cầu gồm:

• Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ bị nhiễm khuẩn.
• Môi trường sống không vệ sinh.
• Tiếp xúc trong môi trường học tập, vui chơi không đảm bảo vệ sinh.
• Thời tiết lạnh và ẩm ướt tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.

Cha mẹ cần chú ý các triệu chứng sau để phát hiện sớm bệnh do liên cầu khuẩn:

• Sốt cao đột ngột.
• Đau họng, khó nuốt.
• Phát ban trên da, đặc biệt là vùng cổ, ngực và cánh tay.
• Mệt mỏi, kém ăn, bỏ ăn.
• Sưng hạch bạch huyết ở cổ. Tùy vào từng loại nhiễm trùng, các triệu chứng có thể thay đổi và cần được theo dõi kỹ.

Các yếu tố như hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, môi trường sống không vệ sinh, sự tiếp xúc trong các hoạt động hàng ngày và điều kiện thời tiết đều tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn liên cầu khuẩn tấn công trẻ em, khiến trẻ dễ mắc phải những bệnh lý nghiêm trọng.

Các bệnh do liên cầu gây ra ở trẻ phổ biến hiện nay

Liên cầu khuẩn có thể gây ra nhiều bệnh lý khác nhau ở trẻ em, từ các triệu chứng nhẹ như viêm họng cho đến các tình trạng nghiêm trọng hơn như nhiễm trùng da và hội chứng sốc nhiễm độc. Dưới đây là một số bệnh do liên cầu gây ra phổ biến nhất hiện nay.

Viêm họng liên cầu: Viêm họng liên cầu là một trong những bệnh lý thường gặp ở trẻ em. Vi khuẩn liên cầu là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm họng cấp tính do vi khuẩn. Trẻ bị viêm họng liên cầu sẽ có các triệu chứng như:

• Hạch bạch huyết vùng cổ và dưới hàm có thể sưng và mềm.
• Đau họng dữ dội.
• Sốt cao trên 39 độ C.
• Đau khi nuốt.
• Họng đỏ và sưng.
• Mủ ở amidan. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm thanh quản, viêm phổi, suy tim...

Nhiễm trùng da do liên cầu khuẩn: Nhiễm trùng da do liên cầu khuẩn thường gặp ở trẻ khi có vết thương, trầy xước hoặc khi mồ hôi bám lâu trên da. Các tổn thương da có thể khác nhau, bao gồm:

• Chốc lở: Nhiễm trùng da bề mặt tạo vỏ hoặc bọng nước, có thể vỡ và để lại vảy tiết màu mật ong.
• Viêm quầng: Các tổn thương có dạng mảng bám sáng bóng, không bị tổn thương và mềm mại.
• Viêm mô tế bào: Tổn thương sâu hơn vào các lớp da, có thể lây lan nhanh chóng, gây đỏ, nóng. Nếu không được điều trị kịp thời, các tổn thương có thể lan rộng và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Hội chứng sốc nhiễm độc: Đây là biến chứng nghiêm trọng của bệnh liên cầu khuẩn, có thể đe dọa tính mạng của trẻ. Hội chứng sốc nhiễm độc xảy ra khi vi khuẩn giải phóng độc tố, làm tổn thương các mô và cơ quan trong cơ thể. Trẻ mắc hội chứng này thường có các triệu chứng như:

• Sốt rất cao.
• Huyết áp giảm.
• Rối loạn chức năng của nhiều cơ quan.
• Phát ban da lan tỏa.

Các bệnh lý khác: Ngoài những bệnh lý kể trên, liên cầu khuẩn còn có thể gây ra các tình trạng nhiễm trùng khác ở trẻ như:

• Nhiễm trùng tai giữa.
• Nhiễm trùng khớp.
• Viêm màng não, đặc biệt ở trẻ sơ sinh do Streptococcus nhóm B.

Những bệnh do liên cầu khuẩn gây ra có thể gây ra biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, việc nhận biết sớm các triệu chứng và điều trị đúng cách là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ.

Phương pháp chẩn đoán bệnh liên cầu khuẩn ở trẻ

Để chẩn đoán bệnh do liên cầu khuẩn gây ra, bác sĩ sẽ dựa vào kết quả của quá trình kiểm tra lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng. Dưới đây là các phương pháp chính:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra thân nhiệt, thăm khám toàn thân để phát hiện các triệu chứng và đánh giá tình trạng tổng quát của trẻ. Các triệu chứng như sốt cao, đau họng, phát ban hay sưng hạch bạch huyết sẽ được xem xét kỹ lưỡng.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp phát hiện dấu hiệu nhiễm trùng và mức độ viêm trong cơ thể trẻ. Từ đó, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng nhiễm trùng và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
• Nuôi cấy vi khuẩn: Dịch họng của trẻ sẽ được thu thập và đưa đi nuôi cấy để xác định chủng liên cầu khuẩn gây bệnh. Phương pháp này giúp bác sĩ xác định chính xác loại vi khuẩn và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.
• Xét nghiệm huyết thanh: Phương pháp này được sử dụng khi cần xác định sự hiện diện của kháng thể đặc hiệu đối với vi khuẩn liên cầu khuẩn. Điều này giúp chẩn đoán và theo dõi tình trạng nhiễm trùng của trẻ.

Thông qua các phương pháp chẩn đoán trên, bác sĩ có thể xác định chính xác bệnh lý và đưa ra phương pháp điều trị kịp thời cho trẻ.

Xem thêm: Đau quai hàm gần tai bên trái là biểu hiện của những bệnh gì?

Phương pháp phòng ngừa bệnh liên cầu khuẩn ở trẻ

Theo chuyên gia ngành điều dưỡng để phòng ngừa bệnh do liên cầu khuẩn, các bậc phụ huynh có thể thực hiện những biện pháp sau:

Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống:

• Dạy trẻ thói quen rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
• Lau chùi và khử trùng các vật dụng thường xuyên tiếp xúc với tay trẻ, như bàn ghế, đồ chơi...
• Vệ sinh nhà cửa, phòng ngủ của trẻ định kỳ, đảm bảo không gian sống thoáng mát, sạch sẽ và tránh ẩm thấp.

Cải thiện dinh dưỡng và hệ miễn dịch:

• Đảm bảo trẻ có chế độ ăn giàu vitamin C, D và protein để tăng sức đề kháng.
• Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất phù hợp để cải thiện sức khỏe và hệ miễn dịch.
• Đảm bảo trẻ uống đủ nước (1,5 lít/ngày) để duy trì chức năng miễn dịch.

Thăm khám sức khỏe định kỳ:

• Đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ để theo dõi sự phát triển và phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường.
• Khi trẻ có triệu chứng sốt cao, đau họng, phát ban, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp các bậc phụ huynh nhận diện sớm các triệu chứng bệnh do liên cầu khuẩn gây ra và kịp thời đưa trẻ đi khám để bảo vệ sức khỏe.