Cảnh giác với chứng đau nửa mặt do tổn thương dây thần kinh V

Bài viết dưới đây chuyên gia y khoa Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, mức độ nguy hiểm và hướng điều trị đúng cách đối với chứng đau nửa mặt do tổn thương dây thần kinh V.

Cơ chế dẫn tới chứng đau nửa mặt

Nhiều tài liệu y học cho thấy bệnh thường khởi phát vào mùa lạnh – thời điểm hệ miễn dịch suy giảm, làm tăng nguy cơ tổn thương dây thần kinh tam thoa. Với đặc điểm nhạy cảm, dây thần kinh này dễ bị kích thích bởi các yếu tố môi trường hoặc thay đổi sinh lý trong cơ thể.

Do đó, việc giữ ấm cơ thể, nâng cao thể trạng và hạn chế tiếp xúc với môi trường lạnh là biện pháp cần thiết nhằm phòng ngừa tình trạng đau nửa mặt tái phát.

Nguyên nhân thường gặp dẫn tới chứng đau nửa mặt

Trong nhiều trường hợp, chứng đau nửa mặt là hậu quả của các bệnh lý viêm nhiễm tại vùng mặt như viêm xoang, sâu răng, áp-xe răng hoặc viêm mống mắt. Các tình trạng này có thể lan rộng và ảnh hưởng đến dây thần kinh số V. Ngoài ra, các rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường hoặc bệnh gút cũng có thể dẫn đến lắng đọng acid uric tại các vị trí mà dây thần kinh đi qua, gây chèn ép và kích thích kéo dài.

Một số bệnh nhân được phát hiện có tổn thương tại vùng góc cầu – tiểu não do sự hiện diện của các khối u như u màng não, u tuyến yên, u nang thượng bì hoặc túi phình mạch máu. Các khối u này có thể làm thay đổi cấu trúc sọ não, chèn ép dây thần kinh V và gây ra cơn đau dữ dội, kéo dài, ít đáp ứng với điều trị thông thường. Trong các trường hợp nghi ngờ, việc chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não là cần thiết để xác định nguyên nhân chính xác.

Triệu chứng đặc trưng cần lưu ý

Đặc điểm nổi bật của chứng đau nửa mặt là cơn đau xuất hiện bất ngờ, ngắn nhưng dữ dội. Người bệnh mô tả cảm giác như bị dao đâm hoặc xé rách, kéo dài từ vài giây đến vài phút. Cơn đau có thể tái diễn khi ăn, nói, rửa mặt hoặc tiếp xúc với không khí lạnh. Một số vùng da trên mặt có thể trở nên quá nhạy cảm, chỉ cần chạm nhẹ cũng đủ gây kích hoạt cơn đau. Giữa các cơn, người bệnh không có biểu hiện bất thường, khiến bệnh dễ bị bỏ sót trong giai đoạn đầu.

Ở giai đoạn tiến triển, các triệu chứng đi kèm như co giật cơ mặt, chép miệng, tiết nước bọt, vã mồ hôi hoặc chảy nước mũi có thể xuất hiện do dây thần kinh VII bị kích thích đồng thời. Khi cơn đau trở nên thường xuyên và kéo dài hơn, người bệnh có thể mất ngủ, mệt mỏi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.

Xem thêm: Nhận diện ban sởi ở trẻ em và hướng dẫn chăm sóc đúng cách

Khuyến cáo dành cho người bệnh

Người bệnh không nên tự ý điều trị bằng thuốc giảm đau hoặc thuốc thần kinh mà chưa qua thăm khám. Việc dùng thuốc không kiểm soát có thể làm mờ triệu chứng, gây khó khăn trong quá trình chẩn đoán và điều trị. Tốt nhất nên đến cơ sở y tế chuyên khoa thần kinh để được đánh giá và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa lưu ý việc hiểu đúng về cấu trúc và vai trò của dây thần kinh V cũng giúp người bệnh tránh được các ngộ nhận sai lầm. Dây thần kinh này gồm ba nhánh (V1 – mắt, V2 – hàm trên, V3 – hàm dưới), chi phối cảm giác cho toàn bộ vùng mặt. Do đó, triệu chứng đau do dây V gây ra rất dễ bị nhầm với đau răng, đặc biệt là viêm tủy răng hoặc sâu răng ở các răng hàm. Việc phân biệt đúng nguồn gốc cơn đau là yếu tố then chốt để đưa ra quyết định điều trị chính xác và kịp thời.