Nguyên nhân và triệu chứng bệnh cơ tim hạn chế

Dưới đây là những triệu chứng bệnh cơ tim hạn chế và những lưu ý quan trọng khi chăm sóc và phòng ngừa bệnh được bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ!

Bệnh cơ tim hạn chế là gì?

Bệnh cơ tim hạn chế đặc trưng bởi tình trạng buồng tâm thất không thể giãn ra đủ để nhận đầy máu, dẫn đến giảm chức năng tâm trương. Tâm thất là buồng tim chính có nhiệm vụ bơm máu lên phổi để trao đổi oxy và bơm máu giàu oxy đi nuôi cơ thể. Khi tâm thất không được đổ đầy máu, lượng máu cung cấp cho các cơ quan giảm, gây ra cảm giác mệt mỏi, khó thở và có thể dẫn đến triệu chứng của suy tim. Ban đầu, tổn thương chức năng tâm trương là do sự hạn chế giãn của tâm thất, sau đó có thể dẫn đến tắc nghẽn buồng tâm thất và suy tim, thậm chí tràn dịch màng tim ở giai đoạn muộn.

Xơ hóa nội mạc cơ tim là nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh cơ tim hạn chế. Tuy nhiên, bệnh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác, bao gồm:

• Bệnh thừa sắt.
• Bệnh thoái hóa tinh bột.
• Bệnh sarcoidosis (viêm hạch bạch huyết và mô).
• Xơ cứng bì hệ thống.
• Hậu quả của xạ trị hoặc hóa trị liệu ung thư trước đó.
• Thải ghép sau cấy ghép tim.
• Bệnh lý màng trong tim.

Triệu chứng của bệnh cơ tim hạn chế

Triệu chứng của bệnh cơ tim hạn chế có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí tổn thương của tâm thất và có thể bao gồm:

• Khó thở khi gắng sức.
• Đau vùng trước tim hoặc đau vùng gan (có thể nhầm với bệnh gan mật).
• Cảm giác tim đập nhanh hoặc rung trong lồng ngực (đánh trống ngực).
• Chóng mặt, mệt mỏi hoặc ngất xỉu khi tập thể dục hoặc đứng lên đột ngột.
• Mệt mỏi, giảm khả năng làm việc.
• Buồn nôn và chán ăn.
• Tăng cân và sưng, phù nề ở chân, mắt cá chân, bàn chân và bụng.
• Tĩnh mạch cổ nổi.
• Nghe tiếng thổi tâm thu do hở van 2 – 3 lá, và gan to khi khám lâm sàng.

Chẩn đoán bệnh cơ tim hạn chế

Chẩn đoán bệnh cơ tim hạn chế cần dựa vào cả dấu hiệu lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng, bao gồm:

• Điện tâm đồ (ECG): Thường có các dấu hiệu bất thường như block nhánh trái và dày nhĩ.
• Chụp tim phổi: Có thể cho thấy bóng tim không to trừ khi có giãn rộng hai nhĩ, ứ huyết phổi thường nặng.
• Siêu âm tim: Giúp phát hiện xơ hóa nội mạc cơ tim, đánh giá tình trạng thất, chức năng tim, van và màng tim, cũng như phát hiện các bất thường như hở van và rối loạn chức năng tâm trương.
• Xét nghiệm máu: Đánh giá các nguyên nhân gây bệnh như bạch cầu ái toan trong xơ hóa nội mạc cơ tim, định lượng sắt huyết thanh, ferritin (sắt dự trữ), và bilan miễn dịch (xơ cứng bì).

Xem thêm: Triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ em qua các giai đoạn

Một số kỹ thuật chẩn đoán bổ sung tại các bệnh viện có trang thiết bị đầy đủ:

• Chụp cắt lớp vi tính (CT) và cộng hưởng từ (MRI): Giúp phân biệt với viêm màng ngoài tim co thắt qua dấu hiệu dày màng ngoài tim.
• Thông tim: Được sử dụng khi cần phân biệt với viêm co thắt màng ngoài tim và có thể phục vụ mục đích sinh thiết cơ tim để chẩn đoán nguyên nhân.
• Sinh thiết nội mạc cơ tim: Giúp chẩn đoán xác định và xác định nguyên nhân bệnh.

Diễn biến và tiên lượng bệnh

Theo bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa, diễn biến của bệnh phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể:

• Có thể tiến triển nhanh thành suy tim với các cơn khó thở kịch phát, phù toàn thân, tắc tĩnh mạch.
• Bệnh nhân có thể gặp đột tử do các rối loạn nhịp tim nặng hoặc biến chứng thuyên tắc mạch dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy thận, hoại tử tay chân, v.v.
• Đối với bệnh cơ tim hạn chế vô căn (xơ hóa nội mạc tim), nếu không được điều trị, bệnh nhân có thể tử vong sau 2 – 3 năm. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, tỷ lệ sống sau 10 năm là khoảng 50%.

Bệnh cơ tim hạn chế là một tình trạng nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong cao. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể cải thiện tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người bệnh.