Nhận diện và kiểm soát bệnh viêm đa khớp dạng thấp đúng cách

Bài viết này bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh viêm đa khớp dạng thấp, các biến chứng nguy hiểm và cách kiểm soát hiệu quả bệnh.

Bệnh viêm đa khớp dạng thấp là gì?

Viêm đa khớp dạng thấp là một rối loạn tự miễn, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công và làm tổn thương mô xung quanh các khớp, gây ra tình trạng viêm, đau đớn và ảnh hưởng đến cấu trúc khớp. Bệnh có thể bắt đầu ở các khớp nhỏ như ngón tay, cổ tay, ngón chân, mắt cá chân và khớp gối. Thống kê từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho thấy bệnh thường gặp nhất ở người trưởng thành trong độ tuổi từ 30 đến 60.

Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được xác định, nhưng một số yếu tố sau đây có liên quan đến bệnh:

• Yếu tố di truyền: Gia đình có người mắc bệnh tự miễn sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Yếu tố môi trường: Hút thuốc, tiếp xúc với hóa chất độc hại hoặc môi trường ô nhiễm có thể là yếu tố kích hoạt bệnh.
• Nhiễm trùng: Một số virus như Epstein-Barr hoặc Parvovirus B19 có thể kích hoạt phản ứng tự miễn gây viêm khớp.

Những triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm:

• Cứng khớp, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi thức dậy.
• Viêm, sưng đỏ và đau nhức ở các khớp.
• Mệt mỏi, thiếu năng lượng, sụt cân không rõ lý do.
• Biến dạng khớp và giảm khả năng vận động nếu bệnh không được điều trị kịp thời.

Bệnh viêm đa khớp dạng thấp là một rối loạn tự miễn mạn tính, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh, do đó việc phát hiện và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng nguy hiểm của viêm khớp dạng thấp

Nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, viêm đa khớp dạng thấp có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Tổn thương khớp vĩnh viễn: Sự phá hủy mô sụn và xương có thể dẫn đến biến dạng khớp, mất khả năng vận động, thậm chí tàn phế.
• Bệnh tim mạch: Người mắc bệnh có nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
• Biến chứng phổi: Viêm phổi, xơ phổi hoặc tràn dịch màng phổi có thể phát sinh do viêm hoặc tác dụng phụ của thuốc điều trị.
• Loãng xương: Viêm kéo dài và việc sử dụng thuốc corticosteroid trong điều trị có thể làm giảm mật độ xương, gây loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương.
• Ảnh hưởng tâm lý: Đau đớn kéo dài và mất khả năng vận động có thể gây trầm cảm và lo âu.

Việc không điều trị kịp thời viêm khớp dạng thấp có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống, vì vậy, việc phát hiện sớm và can thiệp đúng cách là cực kỳ quan trọng.

Cách kiểm soát bệnh viêm đa khớp dạng thấp

Mặc dù viêm đa khớp dạng thấp là bệnh mạn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát tốt các triệu chứng và sống khỏe mạnh nếu biết cách quản lý bệnh hiệu quả. Các biện pháp dưới đây sẽ giúp giảm nguy cơ bệnh tiến triển và nâng cao chất lượng cuộc sống:

• Dùng thuốc đúng chỉ định: Sử dụng thuốc kháng viêm, giảm đau hoặc thuốc ức chế miễn dịch theo đơn bác sĩ.
• Tập phục hồi chức năng: Các bài tập phục hồi chức năng hoặc liệu pháp nhiệt giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động.
• Khám sức khỏe định kỳ: Kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp theo dõi tiến triển của bệnh và điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời.
• Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh làm việc quá sức để giảm căng thẳng lên các khớp.
• Sử dụng nẹp khớp hoặc gậy chống: Nếu cần thiết, sử dụng các thiết bị hỗ trợ giúp giảm áp lực lên khớp tổn thương.

Xem thêm: Những biến chứng nguy hiểm từ phù nề thanh quản

Ngoài ra, theo lời khuyên từ chuyên gia ngành Điều dưỡng để ngăn ngừa bệnh tiến triển hoặc phòng ngừa khi chưa mắc bệnh, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

• Ngừng hút thuốc: Thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp.
• Tránh các yếu tố ô nhiễm: Hạn chế tiếp xúc với khói bụi và hóa chất độc hại.
• Kiểm soát cân nặng: Béo phì làm gia tăng triệu chứng viêm khớp, vì vậy việc duy trì cân nặng hợp lý sẽ giúp giảm áp lực lên khớp.
• Ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo bão hòa, thay vào đó bổ sung thực phẩm giàu omega-3 (cá hồi, cá thu, quả óc chó) và tăng cường rau quả giàu chất chống oxy hóa.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Các hoạt động như yoga, bơi lội hoặc đi bộ giúp tăng cường sức khỏe cho các khớp và giảm cứng khớp.

Việc chăm sóc sức khỏe và kiểm soát bệnh hiệu quả có thể giúp người mắc viêm đa khớp dạng thấp sống khỏe mạnh và hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm.