Vắc xin cúm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả chống lại bệnh cúm và các biến chứng nghiêm trọng. Để đảm bảo hiệu quả tối ưu, việc lựa chọn thời điểm tiêm phù hợp là yếu tố quan trọng không thể bỏ qua.
Việc tiêm vắc xin cúm là một phương pháp phòng ngừa hiệu quả
Bài viết dưới đây là những lưu ý từ bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn giúp bạn xác định thời gian tiêm lý tưởng để bảo vệ sức khỏe tốt nhất.
Đang bị cúm có nên tiêm phòng cúm không?
Việc tiêm vắc xin cúm là một phương pháp phòng ngừa hiệu quả, nhưng liệu có thể tiêm phòng khi cơ thể đang bị cúm? Câu trả lời là không nên tiêm vắc xin cúm khi bạn đang bị cúm. Dưới đây là những lý do:
Hệ miễn dịch đang yếu: Khi cơ thể đang bị cúm, hệ miễn dịch đã hoạt động hết công suất để chống lại virus. Việc tiêm vaccine lúc này có thể làm giảm hiệu quả của vaccine vì cơ thể không đủ năng lực để tạo ra phản ứng miễn dịch tối ưu.
Tăng nguy cơ tác dụng phụ: Tiêm phòng cúm khi cơ thể đang bệnh có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn như sốt cao, mệt mỏi, hoặc các triệu chứng không mong muốn khác.
Vaccine không có tác dụng điều trị cúm hiện tại: Vaccine cúm chỉ có tác dụng phòng ngừa bệnh cúm trong tương lai, không thể chữa trị bệnh cúm hiện tại. Vì vậy, tiêm cúm khi đang bị bệnh không giúp giảm triệu chứng hay thời gian bị bệnh.
Vì vậy, khi đang bị cúm, tiêm phòng cúm không chỉ không mang lại hiệu quả mà còn có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Việc chờ đợi đến khi cơ thể hồi phục hoàn toàn trước khi tiêm vắc xin là lựa chọn an toàn và hiệu quả nhất để đảm bảo sức khỏe lâu dài.
Thời điểm tiêm cúm lý tưởng
Để đạt được hiệu quả tối ưu trong việc phòng ngừa cúm, việc lựa chọn thời điểm tiêm vắc xin là vô cùng quan trọng, bạn nên tiêm vắc xin cúm vào thời điểm phù hợp. Dưới đây là những lưu ý về thời điểm tiêm:
Thời gian lý tưởng: Tốt nhất là tiêm vào mùa thu, đặc biệt từ tháng 9 đến tháng 10 hàng năm, trước khi mùa cúm bắt đầu vào cuối năm. Tiêm phòng cúm trong giai đoạn này sẽ giúp cơ thể tạo ra kháng thể bảo vệ đầy đủ trước khi dịch cúm lây lan mạnh vào mùa đông.
Thời gian phát huy tác dụng: Sau khi tiêm vắc xin cúm, cơ thể cần khoảng 2 tuần để phát triển kháng thể bảo vệ. Vì vậy, tiêm vào mùa thu giúp bạn có đủ thời gian để bảo vệ cơ thể trước khi cúm bắt đầu lây lan nhiều hơn.
Mùa cúm: Mùa cúm thường kéo dài từ tháng 11 đến tháng 4. Tiêm phòng trước khi mùa cúm đến sẽ giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nghiêm trọng.
Tiêm cúm hàng năm: Virus cúm có thể thay đổi hàng năm, vì vậy việc tiêm phòng cúm mỗi năm là rất quan trọng dù bạn đã tiêm trong các năm trước.
Với thời gian tiêm lý tưởng vào mùa thu, trước khi dịch cúm bùng phát mạnh, bạn sẽ có đủ thời gian để phát triển hệ miễn dịch vững chắc, bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ mắc bệnh trong mùa cúm.
Những đối tượng không nên tiêm vắc xin cúm
Mặc dù vắc xin cúm có thể bảo vệ sức khỏe rất tốt, nhưng không phải ai cũng nên tiêm. Dưới đây là các đối tượng cần thận trọng hoặc không nên tiêm vắc xin cúm:
Người có dị ứng với thành phần của vắc xin cúm: Dị ứng với trứng: Vắc xin cúm truyền thống được sản xuất trong trứng gà, vì vậy người có dị ứng với trứng có thể gặp phải phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, hiện nay có các loại vắc xin cúm không chứa trứng, nên người này có thể tiêm loại vắc xin này nếu được bác sĩ chỉ định. Dị ứng với các thành phần khác: Người có tiền sử dị ứng với các chất bảo quản hoặc kháng sinh trong vắc xin cần thận trọng và tiêm dưới sự giám sát của bác sĩ.
Người có bệnh lý cấp tính hoặc hệ miễn dịch yếu: Nếu bạn đang bị bệnh cấp tính (sốt, viêm họng, cúm, cảm lạnh…), tiêm vắc xin cúm sẽ không có hiệu quả và dễ gây ra tác dụng phụ. Nên đợi đến khi bạn khỏi bệnh mới tiêm. Người bị suy giảm miễn dịch (do bệnh lý như HIV/AIDS, ung thư hoặc do điều trị hóa trị, xạ trị…) cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm vì vắc xin có thể không mang lại hiệu quả như mong đợi.
Phụ nữ mang thai: Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu không nên tiêm vắc xin cúm trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Các bác sĩ sẽ cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ khi tiêm vắc xin trong giai đoạn này.
Trẻ em dưới 6 tháng tuổi: Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi không thể tiêm vắc xin cúm vì hệ miễn dịch của trẻ chưa đủ mạnh. Tuy nhiên, nếu bà mẹ tiêm vắc xin cúm trong thai kỳ, trẻ sẽ nhận được một phần kháng thể bảo vệ từ mẹ.
Người có phản ứng nghiêm trọng sau tiêm vắc xin cúm: Nếu bạn đã có phản ứng dị ứng nghiêm trọng (như sốc phản vệ) sau khi tiêm vắc xin cúm trước đây, bạn không nên tiêm nữa, trừ khi bác sĩ chỉ định.
Chuyên gia ngành Điều dưỡng cho biết việc tiêm vắc xin cúm là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn và cộng đồng. Tuy nhiên, nếu bạn đang bị cúm, tốt nhất nên đợi đến khi hồi phục hoàn toàn trước khi tiêm phòng. Thời điểm tiêm vắc xin cúm lý tưởng là vào mùa thu, từ tháng 9 - tháng 10 hàng năm. Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý đến các đối tượng không nên tiêm vắc xin cúm để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mình.
Dị ứng kháng sinh Quinolone có thể xuất hiện ngay từ liều đầu, gây phản ứng từ nhẹ đến nặng, thậm chí dẫn đến phản vệ. Nhận biết sớm và xử trí đúng giúp giảm nguy cơ biến chứng và bảo đảm lựa chọn điều trị thay thế an toàn.
Thuốc kháng histamin H1 được dùng rộng rãi trong dị ứng, say tàu xe và rối loạn tiền đình. Hai thế hệ thuốc có mức độ an toàn khác nhau, nên người dùng cần hiểu rõ cơ chế và cách sử dụng để dùng đúng và hiệu quả.
Việc dùng kháng sinh cho trẻ cần đặc biệt thận trọng vì cơ quan xương, răng, thận và thần kinh còn non nớt, dễ bị tổn thương. Hiểu rõ những nhóm thuốc không phù hợp sẽ giúp giảm rủi ro và đảm bảo an toàn điều trị cho trẻ.
Thuốc cảm cúm phối hợp Paracetamol giúp giảm nhiều triệu chứng nhưng các thành phần kèm theo có chống chỉ định và rủi ro riêng. Người dùng, nhất là người có bệnh nền hoặc chăm sóc trẻ nhỏ, cần hiểu rõ để dùng an toàn.
