Hướng dẫn sơ cứu người bệnh đột quỵ kịp thời tại nhà

Hiểu đúng về đột quỵ khi sơ cứu tại nhà

Đột quỵ xảy ra khi dòng máu tới một phần não bị tắc nghẽn hoặc giảm sút, dẫn đến thiếu oxy và dưỡng chất cho tế bào não. Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn có hai loại đột quỵ chính:

• Đột quỵ do tắc mạch (nhồi máu não): Xảy ra khi động mạch não bị tắc do cục máu đông.
• Đột quỵ do xuất huyết não: Xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây xuất huyết nội sọ.

Biết cách nhận diện và sơ cứu đột quỵ đúng cách có thể giúp giảm thiểu các tác động nghiêm trọng từ tình trạng này.

Dấu hiệu nhận biết đột quỵ

Nếu phát hiện người bệnh có các dấu hiệu sau, hãy sơ cứu ngay và đưa họ đến bệnh viện:

• Mặt lệch: Một bên mặt xệ xuống, miệng méo hoặc mắt không thể mở.
• Yếu cơ tay chân: Không thể nhấc tay chân hoặc cảm giác tê yếu đột ngột.
• Nói khó: Khó nói, nói ngọng, hoặc không thể hiểu được người khác.
• Mất thăng bằng: Khó đứng vững hoặc đi lại.
• Đau đầu đột ngột: Đau đầu dữ dội, không rõ nguyên nhân.

Phương pháp FAST (Mặt - Tay - Lời nói - Thời gian) là cách hiệu quả để nhận diện đột quỵ. Nếu thấy người bệnh có các triệu chứng đột ngột, hãy nghĩ đến khả năng đột quỵ và tiến hành sơ cứu ngay.

Các bước sơ cứu đột quỵ tại nhà

Khi phát hiện người bệnh có dấu hiệu đột quỵ, hãy thực hiện các bước sau:

• Bước 1: Giữ bình tĩnh và đặt người bệnh nằm nghiêng. Đặt người bệnh nằm nghiêng để tránh nguy cơ hít phải chất nôn hoặc dịch tiết vào đường thở. Tư thế này cũng giúp thông thoáng đường thở.
• Bước 2: Gọi cấp cứu.Ngay lập tức gọi cấp cứu để đưa người bệnh đến bệnh viện. Hãy thông báo cho nhân viên y tế về các triệu chứng đang gặp phải để họ chuẩn bị trước.
• Bước 3: Không để người bệnh cử động mạnh. Tránh di chuyển người bệnh hoặc để họ tự đi lại. Cử động mạnh có thể làm tăng áp lực lên não và làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
• Bước 4: Kiểm tra hô hấp và tim mạch. Nếu người bệnh hôn mê và ngừng thở, cần thực hiện hô hấp nhân tạo. Kiểm tra huyết áp và nhịp thở, nhưng không tự ý dùng thuốc hạ huyết áp nếu không có chỉ định của bác sĩ.
• Bước 5: Giữ người bệnh ấm. Đắp chăn mỏng cho người bệnh để giữ thân nhiệt ổn định. Tuy nhiên, không đắp chăn quá dày để tránh cản trở việc hô hấp.
• Bước 6: Không tự ý dùng thuốc. Tránh dùng thuốc aspirin hoặc các loại thuốc không có chỉ định từ bác sĩ, đặc biệt là khi không biết chắc đột quỵ do tắc mạch hay xuất huyết.

Những điều cần tránh khi sơ cứu đột quỵ:

• Không vỗ mặt hoặc lắc mạnh để cố gắng làm người bệnh tỉnh lại.
• Không cho người bệnh ăn hoặc uống gì, kể cả nước, vì họ có thể mất khả năng nuốt và dễ bị sặc.
• Không tự ý dùng thuốc giảm huyết áp hoặc thuốc chống đông trừ khi có chỉ định từ bác sĩ.

Xem thêm: Viêm phế cầu khuẩn là gì và cách phòng ngừa bệnh hiệu quả

Phòng ngừa đột quỵ

Để giảm nguy cơ đột quỵ, hãy duy trì lối sống lành mạnh:

• Chế độ ăn uống: Ăn nhiều rau xanh, trái cây và hạn chế thực phẩm không tốt cho sức khỏe.
• Vận động đều đặn: Tập thể dục hàng ngày để cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Theo dõi huyết áp: Kiểm tra huyết áp thường xuyên để đảm bảo mức an toàn.
• Từ bỏ thuốc lá: Hút thuốc làm tăng nguy cơ đột quỵ.
• Giữ tinh thần thoải mái: Tránh căng thẳng, vì stress có thể làm tăng huyết áp.

Ngoài ra, nếu bạn hoặc người thân có tiền sử bệnh tim mạch, tiểu đường hay đột quỵ, hãy đi khám sức khỏe định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.

Khi nào cần gọi cấp cứu ngay

Hãy gọi 115 ngay lập tức nếu người bệnh có các triệu chứng sau:

• Đột ngột đau đầu dữ dội chưa từng có.
• Mất thăng bằng nghiêm trọng, không thể đi lại bình thường.
• Mất thị lực một hoặc cả hai mắt.
• Khó khăn trong việc nói chuyện hoặc không thể hiểu lời người khác.

Thời gian là yếu tố quan trọng trong việc điều trị đột quỵ. Nếu sơ cứu và đưa người bệnh đến bệnh viện trong vòng giờ vàng (3-4 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng), khả năng hồi phục sẽ cao hơn rất nhiều.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa lưu ý, việc biết cách sơ cứu đột quỵ tại nhà là kỹ năng quan trọng, giúp cứu sống người bệnh và giảm thiểu các biến chứng. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh và thăm khám sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để phòng ngừa đột quỵ.