Nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh tim mạch ở trẻ

Nguyên nhân gây bệnh tim mạch ở trẻ

Yếu tố di truyền: Di truyền có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của hệ tim mạch ở trẻ. Nếu gia đình có người thân mắc bệnh tim mạch, trẻ sẽ có nguy cơ cao gặp phải các vấn đề tương tự.

Dị tật bẩm sinh: Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết phần lớn bệnh tim mạch ở trẻ là do dị tật tim bẩm sinh, xảy ra khi tim hoặc các mạch máu lớn phát triển bất thường trong thai kỳ. Một số nguyên nhân gây dị tật tim bẩm sinh có thể là:

• Đột biến gen hoặc rối loạn nhiễm sắc thể.
• Phơi nhiễm chất độc hại trong thai kỳ.
• Thiếu axit folic trong thai kỳ.
• Mẹ bị nhiễm trùng, đặc biệt là rubella trong ba tháng đầu thai kỳ, có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim bẩm sinh cho trẻ, như tứ chứng Fallot, thông liên thất,...

Các bệnh tim mạch thường gặp ở trẻ

Dị tật tim bẩm sinh:

• Thông liên thất: Lỗ thông giữa các vách ngăn ở tâm thất làm máu giàu oxy và máu nghèo oxy lẫn vào nhau.
• Thông liên nhĩ: Lỗ thông giữa hai buồng tâm nhĩ gây trộn lẫn máu có oxy và máu thiếu oxy.
• Tứ chứng Fallot: Bao gồm 4 bất thường trong cấu trúc tim: thông liên thất, hẹp động mạch phổi, lệch động mạch chủ và dày tâm thất phải.
• Hẹp van động mạch phổi: Cản trở dòng máu từ tâm thất phải đến phổi.

Rối loạn nhịp tim: Rối loạn nhịp tim xảy ra khi nhịp tim trở nên bất thường, có thể ảnh hưởng đến khả năng bơm máu của tim:

• Nhịp tim nhanh: Tim đập quá nhanh gây mệt mỏi, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu.
• Nhịp tim chậm: Tim đập quá chậm, gây thiếu oxy cho cơ thể và có thể dẫn đến ngất xỉu.
• Rung nhĩ: Tình trạng tâm nhĩ đập không đều, làm giảm khả năng bơm máu, gây mệt mỏi, khó thở và chóng mặt.

Suy tim: Suy tim là khi tim không đủ khả năng bơm máu để cung cấp oxy cho các cơ quan. Trẻ bị suy tim thường gặp khó thở, da xanh xao, mệt mỏi, tăng cân không bình thường do tích nước và chậm phát triển. Trẻ sơ sinh có thể gặp khó khăn khi bú.

Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn: Đây là tình trạng nhiễm trùng lớp niêm mạc trong tim, phổ biến ở trẻ có dị tật tim bẩm sinh hoặc đã từng phẫu thuật tim. Vi khuẩn xâm nhập vào máu và bám vào thành tim hoặc van tim, gây viêm. Trẻ bị viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn thường có triệu chứng như sốt cao, mệt mỏi, đau ngực, khó thở, và nếu không điều trị, có thể dẫn đến suy tim.

Xem thêm: Nam giới có nên tiêm vắc xin HPV hay không?

Cách phòng ngừa bệnh tim mạch ở trẻ

Một số biện pháp dưới đây có thể giúp cha mẹ phòng ngừa bệnh tim mạch cho trẻ:

• Khám thai định kỳ: Khám thai định kỳ giúp phát hiện sớm nguy cơ dị tật tim bẩm sinh ở thai nhi. Siêu âm thai vào các tuần thai quan trọng (18-22 tuần) có thể giúp phát hiện các bất thường trong cấu trúc tim. Phát hiện sớm giúp bác sĩ có kế hoạch điều trị kịp thời, nâng cao cơ hội sống sót và cải thiện chất lượng cuộc sống cho trẻ.
• Khuyến khích trẻ vận động: Hoạt động thể chất là yếu tố quan trọng để tăng cường sức khỏe tim mạch. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động như bơi lội, chạy bộ, nhảy dây ít nhất 30 phút mỗi ngày.
• Kiểm soát cân nặng: Thừa cân có thể dẫn đến các bệnh lý như cao huyết áp và tiểu đường, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Cha mẹ cần chú ý đến chế độ ăn uống của trẻ, tránh cho trẻ ăn thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có ga hay thức ăn nhanh.
• Kiểm soát căng thẳng: Dù trẻ nhỏ ít gặp căng thẳng như người lớn, nhưng áp lực học tập và môi trường gia đình có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. Cha mẹ nên tạo môi trường vui chơi, thư giãn cho trẻ, giúp trẻ giảm căng thẳng và lo âu.

Bệnh tim mạch ở trẻ tiềm ẩn nhiều nguy cơ, vì vậy, cha mẹ cần chú ý đến sức khỏe của con ngay từ khi còn nhỏ, để phát hiện và điều trị kịp thời, giúp trẻ có một trái tim khỏe mạnh suốt đời. Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa khuyến cáo, việc khám sức khỏe định kỳ, điều trị các bệnh lý nhiễm trùng triệt để và tiêm chủng đầy đủ cũng là các biện pháp quan trọng để phòng ngừa bệnh tim mạch ở trẻ.