Nhận diện và can thiệp sớm các dấu hiệu của bệnh trầm cảm nặng

Tổng quan về bệnh trầm cảm

Trầm cảm là một dạng rối loạn tâm thần ngày càng trở nên phổ biến. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phụ nữ có nguy cơ bị trầm cảm cao gấp đôi so với nam giới. Người bị trầm cảm thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng, lo âu, buồn chán, cáu gắt và khó chịu. Họ có thể gặp vấn đề về ăn uống, giấc ngủ, và nghiêm trọng hơn là thường xuyên suy nghĩ về việc tự sát.

Lưu ý rằng nếu các cảm xúc tiêu cực chỉ kéo dài trong vài giờ hoặc 1-2 ngày thì chưa thể gọi là trầm cảm. Trầm cảm được xác định khi các triệu chứng kéo dài từ 2 tuần trở lên và ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng sâu rộng đến chất lượng cuộc sống, công việc và học tập của người bệnh.

Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết trầm cảm có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng các nhóm sau đây có nguy cơ cao hơn:

• Người trải qua sang chấn tâm lý như phá sản, mất người thân, thất nghiệp, nợ nần.
• Phụ nữ sau sinh do rối loạn nội tiết tố và thay đổi trong sinh hoạt hàng ngày.
• Học sinh, sinh viên chịu áp lực học hành và thi cử từ kỳ vọng của gia đình và thầy cô.
• Người bị chấn thương nghiêm trọng hoặc phải phẫu thuật cắt bỏ bộ phận cơ thể.
• Người có thói quen sử dụng rượu, bia, thuốc lá, và các chất kích thích trong thời gian dài.
• Người sống nội tâm, khép kín và thiếu kỹ năng giao tiếp, ứng phó với khó khăn.
• Người có tiền sử gia đình mắc các bệnh về thần kinh hoặc trầm cảm.

Các dấu hiệu của bệnh trầm cảm nặng

Nhận diện sớm các dấu hiệu của trầm cảm nặng là rất quan trọng. Dưới đây là những dấu hiệu không nên chủ quan:

• Mất hứng thú với cuộc sống: Người bị trầm cảm nặng thường mất đi niềm vui và hứng thú trong cuộc sống. Họ từ bỏ sở thích và thói quen trước đây, thay vào đó là sự cô đơn và buồn bã kéo dài.
• Lo lắng, hoảng sợ, bất an: Tình trạng lo lắng, hoảng sợ và bất an thường xuyên kèm theo các triệu chứng thể lý như tim đập nhanh, đau ngực, khó thở, và hành vi như khóc lóc, la hét, hay đập phá. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến suy nhược tinh thần và thể chất nghiêm trọng.
• Cảm giác tội lỗi liên tục: Người bị trầm cảm nặng thường cảm thấy tội lỗi, mặc cảm dù chỉ vì những lỗi lầm nhỏ. Họ thường trách móc bản thân, cảm thấy mình không xứng đáng và là "tội đồ".

Xem thêm: Những nhóm thuốc giảm đau thần kinh phổ biến

• Giảm khả năng tập trung và thiếu quyết đoán: Với tâm trạng tiêu cực kéo dài, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc tập trung và ra quyết định. Họ trở nên chậm chạp và thiếu quyết đoán, đôi khi không biết phải làm gì.
• Rối loạn vận động: Trầm cảm nặng có thể dẫn đến hai dạng rối loạn vận động: một là trở nên chậm chạp, ì ạch; hai là không thể ngồi yên mà liên tục di chuyển trong trạng thái lo lắng, bất an. Đây gọi là rối loạn tâm thần vận động.
• Ăn không ngon, ngủ không sâu: Người bị trầm cảm nặng thường chán ăn hoặc chỉ thích ăn đồ ngọt. Họ cũng gặp khó khăn trong việc ngủ, thường xuyên thức dậy giữa đêm hoặc dậy quá sớm vào buổi sáng.
• Sức lực cạn kiệt: Trầm cảm nặng khiến người bệnh cảm thấy sức lực cạn kiệt dù không làm việc nhiều. Họ có thể cảm thấy cơ thể hoàn toàn không còn năng lượng.
• Luôn nghĩ đến cái chết: Đây là dấu hiệu nghiêm trọng và nguy hiểm nhất của bệnh trầm cảm. Người bệnh cảm thấy tuyệt vọng và chỉ nghĩ đến cái chết, thậm chí có thể lập kế hoạch tự sát hoặc gây hại cho người khác.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa chia sẻ, việc nhận diện sớm các dấu hiệu của trầm cảm nặng là rất quan trọng để tìm kiếm sự hỗ trợ kịp thời từ gia đình, bạn bè và các chuyên gia tâm lý. Nếu bạn hoặc người thân có những dấu hiệu trên, hãy ngay lập tức trò chuyện và đến gặp bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được can thiệp kịp thời.