Những điều cần chú ý khi mắc tiểu đường thai kỳ

Bài viết dưới đây là những điều quan trọng mà bạn cần lưu ý khi mắc tiểu đường thai kỳ để đảm bảo sức khỏe tối ưu trong suốt thai kỳ được bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ!

Tiểu đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường thai kỳ là tình trạng đường huyết tăng cao ở thai phụ, thường được chẩn đoán trong khoảng tuần 24-28 của thai kỳ. Tình trạng này xảy ra do sự mất cân bằng trong quá trình sản xuất và sử dụng insulin của cơ thể trong thời gian mang thai.

Nguyên nhân chính xác của tiểu đường thai kỳ chưa được xác định rõ ràng, nhưng một số yếu tố và cơ chế sinh học có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh:

• Thay đổi hormone trong thai kỳ: Trong thai kỳ, cơ thể sản xuất nhiều loại hormone để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Một số hormone do nhau thai tiết ra như hormone lactogen nhau thai, hormone tăng trưởng, estrogen, progesterone... có thể gây cản trở hoạt động của insulin, làm giảm hiệu quả kiểm soát đường huyết.
• Di truyền: Nếu gia đình có người mắc bệnh tiểu đường, thai phụ có nguy cơ cao hơn mắc tiểu đường thai kỳ. Nguy cơ này có thể do sự di truyền của các yếu tố liên quan đến khả năng sản xuất và sử dụng insulin.
• Thừa cân và béo phì: Thừa cân và béo phì trước khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ tiểu đường thai kỳ. Chỉ số khối cơ thể cao có thể gây kháng insulin, và mỡ bụng là yếu tố dễ dẫn đến tình trạng này.
• Tuổi tác: Nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ tăng lên với tuổi tác. Phụ nữ trên 35 tuổi có nguy cơ cao hơn do khả năng sản xuất insulin của tuyến tụy giảm dần theo tuổi.
• Tiền sử sinh con nặng cân: Phụ nữ đã từng sinh con nặng hơn 4kg có nguy cơ cao mắc tiểu đường thai kỳ trong các lần mang thai sau.
• Tiền sử tiểu đường: Nếu thai kỳ trước đó đã mắc tiểu đường thai kỳ, nguy cơ tái phát trong lần mang thai sau cao hơn.
• Chế độ ăn uống và thói quen vận động: Chế độ ăn nhiều đường, chất béo bão hòa và ít chất xơ, cùng với thiếu hoạt động thể chất, có thể làm tăng nguy cơ kháng insulin và mắc tiểu đường thai kỳ.
• Vấn đề khác về sức khỏe: Một số vấn đề như hội chứng buồng trứng đa nang và tăng huyết áp cũng có thể góp phần vào nguy cơ tiểu đường thai kỳ.

Biến chứng cần chú ý khi mắc tiểu đường thai kỳ

Biến chứng cần chú ý khi mắc tiểu đường thai kỳ  đối với mẹ thường là:

• Nguy cơ sau sinh bị tiểu đường type 2: Phụ nữ từng mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao phát triển tiểu đường type 2 sau sinh.
• Tăng Huyết Áp và Tiền Sản Giật: Tiểu đường thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và tiền sản giật, đặc biệt khi tăng protein niệu từ tuần thai thứ 20.
• Sảy thai và sinh non: Nếu đường huyết không được kiểm soát tốt, nguy cơ sảy thai và sinh non có thể tăng.
• Nhiễm trùng tiết niệu: Phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ nhiễm trùng tiết niệu cao gấp đôi so với người không mắc bệnh, do lượng đường dư thừa trong nước tiểu.

Biến chứng cần chú ý khi mắc tiểu đường thai kỳ  đối với thai nhi và trẻ sau sinh bao gồm:

• Thai nhi tăng trưởng quá mức: Lượng đường dư thừa từ mẹ có thể làm tăng sản xuất insulin ở thai nhi, dẫn đến thai nhi phát triển quá mức, gây khó sinh và cần sinh mổ.
• Hạ đường huyết: Thai nhi có thể bị hạ đường huyết ngay sau sinh do tăng sản xuất insulin, có thể dẫn đến co giật.
• Suy hô hấp: Trẻ sinh ra từ mẹ mắc tiểu đường thai kỳ có thể gặp vấn đề về hô hấp và cần hỗ trợ thở cho đến khi phổi khỏe mạnh hơn.
• Tiểu đường type 2: Trẻ em của mẹ bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao mắc tiểu đường type 2 hoặc béo phì trong tương lai.
• Vấn đề về phát triển: Tiểu đường thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ gặp các vấn đề về phát triển vận động như nhảy, đi bộ, hoặc các hoạt động cần sự phối hợp và thăng bằng.

Xem thêm: Viêm gan B và các phương pháp điều trị phòng ngừa hiệu quả

Một số chú ý để ngăn ngừa biến chứng

Nguy cơ mắc tiểu đường type 2 vẫn cao, vì vậy cần duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục đều đặn. Về chế độ ăn uống cần lưu ý:

• Chia Nhiều Bữa Ăn Nhỏ: Điều này giúp duy trì mức đường huyết ổn định và tránh tăng đột ngột.
• Chọn Thực Phẩm Có Chỉ Số Đường Huyết Thấp: Nên ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, các loại đậu để kiểm soát đường huyết.
• Hạn Chế Đường và Carbohydrate Đơn Giản: Tránh các thực phẩm như bánh kẹo, nước ngọt, bánh mì trắng.

Sử dụng thuốc và theo dõi đường huyết:

• Sử dụng thuốc khi cần: Nếu chế độ ăn uống và tập thể dục không đủ để kiểm soát đường huyết, cần sự can thiệp của thuốc theo chỉ định bác sĩ.
• Theo dõi đường huyết: Theo dõi đường huyết hàng ngày để đảm bảo mức đường huyết luôn trong giới hạn an toàn.
• Xét nghiệm định kỳ: Thực hiện các xét nghiệm đường huyết, siêu âm thai và kiểm tra sức khỏe tổng quát thường xuyên.

Ngoài ra tập thể dục đều đặn giúp kiểm soát cân nặng và nâng cao hiệu quả sử dụng insulin. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn phương pháp tập luyện phù hợp.

Hy vọng những thông tin trên đây từ bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa sẽ giúp các thai phụ kiểm soát tốt tình trạng tiểu đường thai kỳ và đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy thăm khám bác sĩ ngay để kịp thời kiểm soát nguy cơ.