Ung thư phổi là gì?

Ung thư phổi xảy ra khi các tế bào ung thư phát triển trong phổi. Sự phát triển bất thường của các tế bào ung thư thường bắt đầu ở phế nang (các túi nhỏ trong phổi giúp bạn hít thở oxy) hoặc niêm mạc phế quản (các ống dẫn không khí đến phổi của bạn).

Sau đó, những tế bào đó có thể lan đến các nhánh nhỏ hơn của phế quản (tiểu phế quản) hoặc các túi khí nhỏ ở cuối các nhánh đó (phế nang). Ung thư phổi có thể xâm lấn các mô cơ thể xung quanh, các hạch bạch huyết và máu khi bệnh tiến triển.

Thật không may, các triệu chứng sớm của ung thư phổi có thể không được chú ý. Khi tình trạng tiến triển, bạn có thể bị khó thở, ho dai dẳng hoặc ho ra máu. Việc điều trị tùy thuộc vào loại của bạn (ung thư phổi không phải tế bào nhỏ hay tế bào nhỏ), bạn đang ở giai đoạn ung thư nào, kích thước và vị trí của khối u.

Theo chia sẻ của ThS BS. Lê Phong Chuyên ngành Điều dưỡng trường Cao đẳng Dược Sài Gòn hút thuốc lá  là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư phổi. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khuyên bạn nên bỏ hút thuốc để giảm nguy cơ ung thư phổi. Tiếp tục hút thuốc sau khi bạn bị ung thư phổi cũng có thể làm tình trạng của bạn xấu đi nhanh hơn. Hút thuốc có thể là một thói quen khó bỏ. Vì vậy, khi bạn cố gắng sử dụng ít thuốc lá hơn, những thay đổi lối sống khác có thể hữu ích.

Các loại ung thư phổi

Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe phân loại ung thư phổi thành ung thư phổi không phải tế bào nhỏ (NSCLC) hoặc ung thư phổi tế bào nhỏ (SCLC). NSCLC thường lây lan chậm hơn SCLC.

Ung thư phổi không phải tế bào nhỏ (NSCLC)

NSCLC là dạng ung thư phổi phổ biến nhất. NSCLC chiếm khoảng 80% đến 85% trong tất cả các trường hợp. Có ba loại NSCLC chính: Ung thư biểu mô tuyến, ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư biểu mô tế bào lớn. Adenocarcinoma là loại ung thư phổi phổ biến nhất. Trong khi hút thuốc gây ra gần 90% các trường hợp NSCLC, ung thư biểu mô tuyến là loại ung thư phổi phổ biến nhất ở những người không hút thuốc.

Ung thư phổi tế bào nhỏ (SCLC)

SCLC thường chiếm khoảng 15% chẩn đoán ung thư phổi. Sử dụng thuốc lá hầu như luôn luôn gây ra SCLC.

SCLC có thể lan đến não, gan và xương của bạn rất nhanh. Có hai loại SCLC: Ung thư biểu mô tế bào nhỏ (còn được gọi là ung thư tế bào yến mạch) và ung thư biểu mô phổi tế bào nhỏ kết hợp (một dạng SCLC hiếm gặp).

Triệu chứng ung thư phổi

Ung thư phổi có thể xảy ra mà không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo sớm nào. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể vô tình phát hiện ung thư (giả sử nếu bạn chụp X-quang ngực vì lý do khác) trước khi bạn phát triển các triệu chứng.

Nhưng trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng phát triển sau khi ung thư phổi chuyển sang giai đoạn nặng. Hầu hết mọi người có các triệu chứng liên quan đến ngực, như:

• Đau ngực
• Ho dai dẳng hoặc nặng hơn 

• Khó thở
• Ho ra máu
• Khàn giọng
• Nhiễm trùng dai dẳng (như viêm phế quản và viêm phổi)
• Thở khò khè

Ung thư phổi có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể nếu các tế bào ung thư lan rộng. Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Đau xương
• Đau đầu
• Mệt mỏi và suy nhược
• Vàng da và mắt (nếu ung thư di căn đến gan)
• Sưng hạch bạch huyết
• Giảm cân không rõ nguyên nhân

Nguyên nhân gây ung thư phổi?

Đôi khi, gen của bạn có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi. Những thay đổi hoặc  đột biến gen có thể thúc đẩy các tế bào khỏe mạnh phát triển và nhân lên quá nhanh.

Hầu hết thời gian, đột biến là kết quả của lối sống và các yếu tố môi trường.

Yếu tố rủi ro đáng kể nhất là hút thuốc lâu dài. Những người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 30 lần so với những người không hút thuốc.

Nhưng hút thuốc không phải là nguyên nhân duy nhất. Các yếu tố rủi ro khác có thể bao gồm:

• hút thuốc thụ động
• Tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư phổi
• Asen trong nước uống
• Tiếp xúc với radon, bức xạ, ô nhiễm không khí và một số hóa chất như amiăng
• Uống bổ sung beta-carotene nếu bạn hút thuốc

(Tài liệu được chia sẻ nội bộ bởi các giảng viên trường Cao đẳng Dược Sài Gòn dành cho sinh viên Cao đẳng Điều dưỡng, Trung cấp Y sĩ Đa khoa của trường nghiên cứu học tập)