Các dấu hiệu và tác động của trầm cảm mức độ nhẹ đến cuộc sống

Bài viết dưới đây bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ cung cấp những thông tin cơ bản về trầm cảm mức độ nhẹ, giúp bạn nhận diện và xử lý các dấu hiệu ban đầu.

Định nghĩa về trầm cảm và trầm cảm mức độ nhẹ

Trầm cảm là một rối loạn tâm thần phổ biến, đặc trưng bởi cảm giác buồn bã, mất hứng thú hoặc không còn cảm giác vui vẻ, tự trách bản thân, lo âu về tương lai, rối loạn giấc ngủ và ăn uống, cùng với khó khăn trong việc tập trung. Triệu chứng trầm cảm có thể xuất hiện theo từng đợt, kéo dài ít nhất hai tuần và có thể duy trì từ vài tuần đến vài năm.

Trầm cảm mức độ nhẹ xảy ra khi người bệnh cảm thấy buồn bã, mất hứng thú và có những thay đổi tiêu cực trong suy nghĩ. Mặc dù không tạo ra những rối loạn nghiêm trọng, nhưng tình trạng này vẫn cần sự quan tâm và can thiệp sớm để ngăn ngừa sự phát triển thành trầm cảm nặng.

Các nguyên nhân và triệu chứng gây trầm cảm mức độ nhẹ

Nhiều yếu tố có thể dẫn đến trầm cảm mức độ nhẹ, trong đó các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Tiền sử gia đình có người mắc trầm cảm.
• Thay đổi trong hóa chất não bộ.
• Di truyền sinh học liên quan đến khả năng xử lý stress và cảm xúc.
• Môi trường gia đình căng thẳng, thiếu sự gắn kết.
• Áp lực từ các mối quan hệ xã hội.
• Chuyển nhà hoặc thay đổi môi trường làm việc.
• Áp lực công việc và tài chính.
• Mất mát người thân hoặc kết thúc mối quan hệ.

Triệu chứng của trầm cảm mức độ nhẹ thường không rõ ràng như trầm cảm nặng, nhưng vẫn ảnh hưởng đến tâm trạng và hành vi của người bệnh. Một số dấu hiệu dễ nhận thấy là:

• Thường xuyên cảm thấy buồn không rõ lý do.
• Mất dần sự hứng thú với các hoạt động thường ngày.
• Cảm giác tự ti, lo lắng về tương lai.
• Suy nghĩ tiêu cực về bản thân và cuộc sống, dễ tự trách mình.
• Mệt mỏi dù đã nghỉ ngơi đầy đủ.
• Rối loạn giấc ngủ: khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều.
• Thay đổi khẩu vị, ăn uống thất thường.
• Đau đầu hoặc đau cơ không rõ nguyên nhân.
• Tránh gặp gỡ bạn bè và người thân.
• Khó tập trung vào công việc hoặc học tập.
• Thói quen sinh hoạt đột ngột thay đổi.

Việc nhận diện sớm những triệu chứng này sẽ giúp người bệnh điều chỉnh hành vi và tìm kiếm sự hỗ trợ kịp thời để giảm nguy cơ phát triển thành trầm cảm nặng.

Ảnh hưởng của trầm cảm mức độ nhẹ đến cuộc sống

Dù không gây ra các rối loạn tâm lý nghiêm trọng ngay lập tức, nhưng trầm cảm mức độ nhẹ vẫn có thể tác động tiêu cực đến cuộc sống của người bệnh:

• Dễ bị dao động cảm xúc, vui buồn thất thường.
• Tích tụ stress lâu dài có thể dẫn đến các vấn đề tâm lý phức tạp.
• Tránh xa bạn bè, gia đình.
• Mất niềm tin vào mọi người xung quanh.
• Dễ bị hiểu lầm, dẫn đến xung đột không cần thiết.
• Khả năng tập trung giảm sút, hiệu quả công việc bị ảnh hưởng.
• Khó khăn trong việc ghi nhớ và tiếp thu kiến thức.

Xem thêm: Triệu chứng và nhóm đối tượng dễ mắc viêm khớp vảy nến

Phương pháp điều trị trầm cảm mức độ nhẹ

Trong phần lớn các trường hợp trầm cảm mức độ nhẹ, bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa cho biết người bệnh không cần điều trị bằng thuốc mà có thể áp dụng các phương pháp sau:

• Liệu pháp tâm lý: Liệu pháp tâm lý là phương pháp điều trị chủ yếu trong trường hợp trầm cảm mức độ nhẹ. Qua các buổi trị liệu, người bệnh sẽ học cách nhận diện và quản lý cảm xúc của mình. Chuyên gia tâm lý giúp họ hiểu rõ hơn về nguyên nhân của những cảm xúc tiêu cực và tìm cách thay đổi suy nghĩ, từ đó thúc đẩy hành vi tích cực.
• Thay đổi lối sống và sự hỗ trợ từ gia đình: Duy trì chế độ ăn uống cân đối, tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc sẽ giúp cơ thể sản sinh ra endorphin – hormone tạo cảm giác hạnh phúc. Bên cạnh đó, sự chia sẻ và hỗ trợ từ gia đình và bạn bè đóng vai trò quan trọng trong việc giảm bớt cảm giác cô đơn và lo âu. Khi được khuyến khích tham gia các hoạt động xã hội, người bệnh sẽ có cơ hội phát triển cảm xúc tích cực và cải thiện tâm trạng.
• Tự chăm sóc bản thân: Việc tự chăm sóc bản thân giúp người bệnh vượt qua giai đoạn trầm cảm mức độ nhẹ. Mỗi ngày, người bệnh nên dành ít nhất 10-15 phút để thư giãn, tham gia các hoạt động như nghe nhạc, đọc sách, vẽ tranh, hoặc viết nhật ký. Những hoạt động này giúp giảm căng thẳng, tái tạo năng lượng tích cực và giúp người bệnh hiểu rõ hơn về tâm trạng của mình.
• Dùng thuốc: Nếu các phương pháp trên không mang lại hiệu quả hoặc triệu chứng ngày càng nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể được chỉ định điều trị bằng thuốc. Việc kết hợp thuốc và liệu pháp tâm lý sẽ giúp người bệnh ổn định tâm lý và phục hồi tốt hơn.

Nhận diện sớm trầm cảm mức độ nhẹ và can thiệp kịp thời là cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh phát triển thành các rối loạn tâm lý nghiêm trọng.