Kỹ thuật sơ cứu cầm máu là một phần quan trọng của sơ cấp cứu, và việc thực hiện nó đúng cách có thể giúp ngăn ngừng tử vong do mất máu trong tình huống khẩn cấp.
Kỹ thuật sơ cứu cầm máu là một phần quan trọng của sơ cấp cứu, và việc thực hiện nó đúng cách có thể giúp ngăn ngừng tử vong do mất máu trong tình huống khẩn cấp.
Để cầm máu một cách hiệu quả, trước hết bạn cần phân biệt được các loại chảy máu khác nhau. Bác sĩ giảng viên công tác tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ có ba loại chảy máu quan trọng cần bạn chú ý:
• Chảy máu mao mạch: Đây là loại máu chảy từ các mạch rất nhỏ. Khi bạn nhìn vào vết thương, bạn sẽ thấy máu chảy chậm và có thể ngừng lại sau một khoảng thời gian ngắn. Trong trường hợp này, việc sử dụng băng ép có thể là phương pháp hiệu quả để ngừng chảy máu.
• Chảy máu tĩnh mạch: Loại này có thể mô tả là máu chảy ri rỉ, thường có màu đỏ sẫm, và nó không tạo ra áp lực mạnh. Băng ép cũng có thể sử dụng để cầm máu cho loại chảy máu này. Cần lưu ý rằng nếu có tổn thương tĩnh mạch lớn, như tĩnh mạch cảnh, việc cầm máu sẽ phức tạp hơn.
• Chảy máu động mạch: Trong trường hợp này, máu sẽ chảy ra theo nhịp đập của tim, thường dưới áp lực mạnh và phun ra. Để cầm máu loại này, bạn cần ấn động mạch ở đoạn phía trên vết thương, tính từ tim đến vết thương. Hoặc, bạn có thể sử dụng garô để ngừng chảy máu.
Có nhiều biện pháp để cầm máu hiệu quả. Chuyên gia ngành Cao đẳng Điều dưỡng chia sẻ một số biện pháp phổ biến:
• Ấn động mạch: Đây là việc ấn đè chặt vào động mạch phía trên vết thương để ngừng chảy máu. Bạn có thể sử dụng ngón tay hoặc nắm tay để làm điều này, tùy thuộc vào mức độ tổn thương và vị trí vết thương.
• Gấp chi tối đa: Phương pháp này thích hợp cho các vết thương không có gãy xương kèm theo. Bằng cách gấp chi tối đa, động mạch cũng sẽ bị gấp lại, và các cơ xung quanh vùng đó sẽ đè ép động mạch, ngừng chảy máu. Tuy nhiên, nên lưu ý rằng phương pháp này không thích hợp cho các vết thương vùng xương.
• Băng ép: Băng ép có thể sử dụng để đè ép mạnh vào các bộ phận bị tổn thương, tạo điều kiện cho việc cục máu đông hóa và ngừng chảy máu. Phương pháp này thích hợp cho các vết thương không có tổn thương mạch máu lớn.
• Băng chèn: Băng chèn là băng ép kết hợp với một vật chèn, được đặt trên đường đi của động mạch bị tổn thương. Sau đó, băng cố định vật chèn bằng vòng băng siết tương đối chặt. Băng chèn phải đặt đúng trên đường đi của động mạch và vòng băng cố định vật chèn phải được siết chặt.
• Băng đút nút: Đây là một biện pháp cầm máu bằng cách đặt bấc gạc vào vết thương. Phương pháp này thích hợp cho các vết thương chảy máu động mạch ở sâu hoặc vùng khó tiếp cận, như vết thương vùng cổ hoặc vùng chậu.
• Sử dụng garô: Đặt garô là một biện pháp cầm máu bằng dây cao su hoặc dây vải xoắn chặt vào đoạn chi. Cần đặt garô trong các tình huống như vết thương cụt chi, chi bị đứt gần lìa, hoặc khi máu vẫn tiếp tục chảy sau khi áp dụng các biện pháp cầm máu khác. Việc đặt garô đòi hỏi sự chính xác và kỹ thuật.
• Khâu mép vết thương: Sau khi đã đặt gạc chặt vào vết thương, bạn có thể sử dụng khâu để ghì chặt mép vết thương lại. Điều này giúp ngừng chảy máu và bảo vệ vùng tổn thương.
Chuyển ngay bệnh nhân đến bệnh viện: Sau khi bạn đã cầm máu, bệnh nhân cần phải được chuyển đến bệnh viện càng sớm càng tốt để tiếp tục điều trị và chăm sóc sâu hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong trường hợp máu tiếp tục chảy sau khi bạn đã thực hiện các biện pháp cầm máu.
Nới Garô đúng cách: Nếu bạn đã đặt garô, việc nới garô đúng cách và định kỳ là quan trọng để đảm bảo máu vẫn cung cấp đủ oxy cho cơ thể.
Theo dõi tình trạng bệnh nhân: Trong quá trình cầm máu, bạn cần theo dõi sự chảy máu ở vết thương, mạch của bệnh nhân, và sắc mặt của họ. Nếu có bất kỳ tình tiết nào không ổn định, bạn cần đưa ra biện pháp cứu chữa thích hợp ngay lập tức.
Nắm vững kỹ thuật: Luyện tập và nắm vững kỹ thuật cầm máu là quan trọng. Kỹ thuật cầm máu đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, và chỉ qua thời gian và thực hành liên tục bạn mới có thể trở thành một người cấp cứu giỏi.
Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cũng lưu kỹ thuật sơ cứu cầm máu có thể là yếu tố quyết định sự sống còn trong một tình huống khẩn cấp. Hãy luôn sẵn sàng và tự tin trong việc thực hiện kỹ thuật này.