Triệu chứng và phương pháp điều trị bệnh tay chân miệng ở trẻ em

Bệnh tay chân miệng là gì?

Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh từ người sang người. Nguyên nhân chính gây bệnh là các loại virus siêu vi đường ruột, chủ yếu là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71). Trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi, là đối tượng dễ bị mắc bệnh.

Bệnh lây chủ yếu qua đường tiêu hóa thông qua nước bọt, vết phỏng nước và phân của trẻ mắc bệnh. Các môi trường tập thể như trường học, mẫu giáo hay khu vui chơi là những nơi có nguy cơ cao lây lan dịch bệnh. Bệnh tay chân miệng có thể xảy ra quanh năm, nhưng thường tăng mạnh vào khoảng tháng 2 đến tháng 4 và từ tháng 9 đến tháng 12.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là khi nhiễm virus EV71. Một số biến chứng nguy hiểm bao gồm:

• Biến chứng về thần kinh: Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến viêm thân não, viêm não, viêm màng não. Trẻ sẽ có các triệu chứng như giật mình, mệt mỏi, loạng choạng, co giật, hoặc hôn mê.
• Biến chứng về tim mạch và hô hấp: Bệnh có thể kéo theo các vấn đề như viêm cơ tim, suy tim, tăng huyết áp, phù phổi cấp, hoặc trụy mạch, gây nguy hiểm đến tính mạng.

Các triệu chứng của bệnh tay chân miệng ở trẻ em

Bệnh tay chân miệng phát triển qua nhiều giai đoạn, và các bậc phụ huynh có thể nhận biết các triệu chứng qua từng giai đoạn cụ thể:

• Giai đoạn đầu (mệt mỏi và sốt nhẹ): Thời gian ủ bệnh từ 3 đến 6 ngày, trẻ có thể bắt đầu sốt nhẹ, hoặc sốt cao lên đến 39-40°C, mệt mỏi, đau họng, bỏ ăn, chảy nước bọt và khó ngủ.
• Giai đoạn toàn phát (sự xuất hiện của vết loét và phỏng nước): Sau 1-2 ngày, các vết loét đỏ và phỏng nước sẽ xuất hiện trên miệng và da. Trẻ có thể cảm thấy đau miệng và bỏ ăn.
• Sang thương ngoài da: Các vết phỏng nước hình bầu dục có đường kính 2-10mm sẽ xuất hiện trên lòng bàn tay, chân, mông và đầu gối.
• Giai đoạn hồi phục: Sau 3-5 ngày, các triệu chứng sẽ dần thuyên giảm và trẻ sẽ hồi phục nếu không có biến chứng.

Phương pháp điều trị bệnh tay chân miệng ở trẻ em

Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị để tiêu diệt virus gây bệnh. Điều trị chủ yếu là chăm sóc trẻ tại nhà để giảm các triệu chứng và tăng cường sức đề kháng. Các biện pháp điều trị bao gồm:

• Giảm đau và hạ sốt: Dùng thuốc hạ sốt và giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
• Bù nước và dinh dưỡng: Cho trẻ uống nhiều nước và ăn các thực phẩm dễ tiêu hóa.
• Vệ sinh vết loét: Sử dụng dung dịch sát khuẩn để vệ sinh các vết loét trong miệng và ngoài da.
• Chăm sóc y tế khi có biến chứng: Nếu trẻ có dấu hiệu biến chứng, như viêm não hoặc viêm cơ tim, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

Trẻ mắc bệnh nhẹ có thể điều trị tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong trường hợp cần chăm sóc y tế tại nhà, các dịch vụ bác sĩ gia đình có thể hỗ trợ chăm sóc trẻ ngay tại nhà.

Xem thêm: Tiên lượng và giải pháp điều trị ung thư tuyến giáp

Những sai lầm cần tránh khi chăm sóc trẻ bị bệnh tay chân miệng

Dưới đây là một số sai lầm phổ biến mà nhiều phụ huynh thường mắc phải khi chăm sóc trẻ bị bệnh tay chân miệng tại nhà, có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Hãy cùng tìm hiểu để tránh những sai lầm này và đảm bảo rằng trẻ được chăm sóc đúng cách.

• Vệ sinh miệng sai cách: Nhiều phụ huynh dùng khăn hay bông gạc thấm nước muối để vệ sinh miệng trẻ, điều này có thể làm vết loét nghiêm trọng hơn. Nên sử dụng nước muối sinh lý để súc miệng cho trẻ.
• Ủ ấm quá mức cho trẻ: Việc ủ ấm trẻ quá mức có thể làm tình trạng bệnh nặng hơn. Nên để trẻ mặc đồ rộng rãi, thoáng mát.
• Lạm dụng truyền nước: Truyền nước quá mức chỉ nên áp dụng khi trẻ bị mất nước nặng, nếu không cần thiết, chỉ cần bổ sung nước và trái cây cho trẻ.
• Lạm dụng thuốc: Không tự ý sử dụng thuốc kháng sinh hay thuốc hạ sốt mà không có chỉ định của bác sĩ.
• Kiêng khem quá mức: Trẻ vẫn cần tắm để cơ thể sạch sẽ và cảm thấy thoải mái hơn.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa cho biết, bệnh tay chân miệng ở trẻ em không quá khó điều trị nếu phát hiện và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cần lưu ý tránh các sai lầm trong quá trình điều trị để giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.