Phương pháp điều trị các bệnh hô hấp mãn tính

Viêm phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) đang trở thành gánh nặng về y tế trên toàn cầu.

Ngoài khói thuốc lá, các yếu tố rủi ro khác bao gồm ô nhiễm không khí, hóa chất nghề nghiệp và bụi, nhiễm trùng đường hô hấp dưới thường xuyên trong thời thơ ấu. CRD không thể chữa khỏi; tuy nhiên, các hình thức điều trị khác nhau giúp mở đường dẫn khí và cải thiện tình trạng khó thở có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và cải thiện cuộc sống hàng ngày cho những người mắc các bệnh này.

Ở Việt Nam, nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mắc COPD chung cho cả hai giới là 4,2%. Tỷ lệ mắc bệnh ở khu vực miền Bắc cao hơn ở miền Nam, tỷ lệ mắc COPD trong dân cư thành phố Hà Nội là 2%, ở Hải Phòng là 5,65%.

Triệu chứng của các bệnh hô hấp mãn tính là gì?

Hai bệnh hô hấp mãn tính phổ biến nhất là hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và nó đang trở thành gánh nặng của y tế toàn cầu.

Theo số liệu giảng viên Khoa Dược - Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn thống kê trên thế giới, cứ 4 người thì có ít nhất 1 người đã và có thể mắc phải các bệnh viêm đường hô hấp mạn tính trong cuộc đời. Con số này ngày càng gia tăng theo thời gian, tỷ lệ thuận với mức độ ô nhiễm môi trường và lối sống hiện đại. Cả hai đều ảnh hưởng đến đường dẫn khí trong phổi.

Bệnh hen suyễn được đặc trưng bởi các cơn khó thở và thở khò khè tái diễn do đường thở bị thu hẹp, có mức độ nghiêm trọng và tần suất khác nhau ở mỗi người. Các triệu chứng có thể xảy ra nhiều lần trong một ngày hoặc một tuần ở những người bị ảnh hưởng và đối với một số người, các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn khi hoạt động thể chất hoặc vào ban đêm. Hen suyễn là bệnh mãn tính phổ biến nhất ở trẻ em.

Trong bệnh hen suyễn, tình trạng tắc nghẽn đường thở có thể khắc phục được bằng thuốc hít, nhưng trong bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), tình trạng này hầu như được khắc phục. COPD chỉ ảnh hưởng đến người lớn và thường trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Các triệu chứng phổ biến nhất của COPD là khó thở hoặc cần không khí, sản xuất đờm và ho mãn tính.

Các yếu tố rủi ro đối với các bệnh hô hấp mãn tính bao gồm hút thuốc lá (bao gồm cả khói thuốc thụ động), ô nhiễm không khí, chất gây dị ứng và rủi ro nghề nghiệp. Ô nhiễm không khí ngoài trời và ô nhiễm không khí trong nhà (thường do đun nấu bằng nhiên liệu rắn) cũng là những nguyên nhân phổ biến.

Hen suyễn và COPD có thể được ngăn ngừa bằng cách giảm hoặc tránh tiếp xúc với các yếu tố rủi ro này.

Tái cấu trúc đường thở là nguyên nhân cốt lõi gây ra các bệnh đường hô hấp, trong đó có hen và COPD.

Phương pháp điều trị các bệnh hô hấp mãn tính

Bệnh hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) đều không thể chữa khỏi nhưng việc điều trị có thể làm giảm các triệu chứng, ngăn ngừa tình trạng xấu đi và cải thiện cuộc sống hàng ngày. 

Trong các cơn khó thở do hẹp đường thở, thuốc dạng hít (thuốc giãn phế quản) có thể mở đường thở và giảm các triệu chứng. Nếu không được điều trị, các cuộc tấn công nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong.

Quản lý phù hợp bệnh hen suyễn bằng thuốc corticosteroid dạng hít có thể kiểm soát sự tiến triển của bệnh và giảm tử vong. Cần phải điều trị lâu dài cho những người có các triệu chứng dai dẳng và nên tránh phơi nhiễm gây ra các triệu chứng (ví dụ: khói, khói, bụi, phấn hoa cỏ và cây, lông động vật và lông vũ). 

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính được xác nhận bằng xét nghiệm đo phế dung, đo lường mức độ và tốc độ một người có thể thổi không khí ra khỏi phổi của họ. Các triệu chứng có thể được điều trị thông qua các phương pháp điều trị y tế và thể chất; tuy nhiên, với COPD ở những người hút thuốc lá, phương pháp điều trị hiệu quả nhất hiện có là ngừng hút thuốc. Điều này có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh và giảm tử vong liên quan đến COPD. Trong những trường hợp cụ thể, mọi người có thể được hưởng lợi từ việc sử dụng thuốc corticosteroid dạng hít.

(Tài liệu được chia sẻ nội bộ bởi các giảng viên trường Cao đẳng Dược Sài Gòn dành cho sinh viên Cao đẳng Điều dưỡng, Trung cấp Y sĩ Đa khoa của trường nghiên cứu học tập)